Czarny dom został zaprojektowany przez Renatę Majchrzak dla czteroosobowej rodziny, która szukała miejsca ucieczki od miasta, ale z jednoczesną bliskością do niego i tego, co miasto oferuje: galerie sztuki, muzea, kina, szkoły i uczelnie wyższe. Inwestorzy, rozumiejący, jak cenne jest naturalne środowisko i jak łatwo i nieodwracalnie można je zniszczyć, zbudowali dom mający minimalny wpływ na środowisko, gdzie przyroda parku krajobrazowego znajduje się tuż za oknem.
Czarny dom – położenie
Czarny dom położony jest na terenie Parku Krajobrazowego „Dolina Bystrzycy”, który jest jednym z najciekawszych przyrodniczo obszarów Dolnego Śląska oraz na terenie specjalnej ochrony siedlisk przyrodniczych Obszar Natura 2000 Łęgi nad Bystrzycą. Występują tu naturalne koryto rzeki, rozległe kompleksy łąk i turzycowisk zasiedlone przez rzadkie gatunki ptaków i motyli, nadrzeczne lasy łęgowe i grądy oraz starorzecza.
Miejscowe lasy łęgowe i grądy to najbardziej zróżnicowane gatunkowo lasy w naszej strefie klimatycznej. Poza lasami występują tutaj łąki, szuwary i zarośla nadrzeczne. Na tak szczególnym przyrodniczo terenie nie ma uciążliwego przemysłu i niemożliwy jest rozwój uciążliwych dla środowiska inwestycji.
Dom rodzinny z dwuspadowym dachem
Dom jest połączeniem czerni na zewnątrz z bielą wewnątrz, organicznej roślinności wewnątrz domu z roślinnością na zewnątrz, tradycyjnej archetypowej formy stodoły z nowoczesną architekturą i technologią oraz ekologią. To połączenie określonych idei, inspiracji i marzeń o przestrzeni pełnej harmonii i spokoju. Dom jest wyrazem prostoty i funkcjonalności w architekturze oraz przekonania, że miejsce zobowiązuje.
Jest wyrazem szacunku i pokory wobec natury. Tradycyjna forma domu mieści w sobie architekturę przyjazną zarówno środowisku, jak i użytkującym ją ludziom. Mamy tutaj tradycyjny dwuspadowy dach, duże okna i wszechobecną roślinność. Jednolite wykończenie dachu i elewacji czarną płytką celulozowa – cementową nadaje całości minimalistyczny nowoczesny charakter i podkreśla kształt bryły domu.
Proste, choć wyrafinowane, zostało ono urozmaicone elewacją z modrzewia syberyjskiego oraz wielkoformatowymi oknami. Kompozycja tekstur i kolorów zewnętrznej tkanki domu idealnie współgra zielenią roślin na zewnątrz domu oraz minimalistycznym i funkcjonalnym wnętrzem domu.
Prosty układ architektoniczny domu
Plan budynku „Czarny dom” jest racjonalny i przejrzysty, a przy tym zapewnia dużą elastyczność w funkcjonowaniu. Prosty układ architektoniczny domu współgra ze stonowaną i wyrafinowaną paletą barw i materiałów użytą w wykończeniu. Elewację pokryto grafitowymi płytkami celulozowo – cementowymi oraz drewnem modrzewia syberyjskiego, zaś we wnętrzu dominuje biel.
Projekt zakłada maksymalne wykorzystanie światła i walorów otaczającej przyrody. Dom został zaprojektowany tak, aby jego mieszkańcy mogli w pełni i przez cały rok korzystać z naturalnego światła. W domu zachowano idealną proporcję między światłem a przestrzenią. Wewnątrz spotykamy dużą ilość naturalnego światła, drewno i przeważającą w pomieszczeniach biel wprowadzającą dodatkowe światło.
Integracja domu z przyrodą
Projekt „Czarny dom” doskonale integruje wnętrze domu z przyrodą na zewnątrz. Salon, który otwiera się najpierw na ogród, a następnie na las, jak na kolejne warstwy, jest dla mieszkańców domu miejscem integracji. To miejsce, które przejmuje rolę centralnej perspektywy. Punkt zero, w którym tworzą się relacje. Zachodzące słońce oświetla czubki drzew, jak na pejzażu, a rośliny w salonie powtarzają rytm natury na zewnątrz domu.
Dom o ponadczasowej architekturze jest głęboko zakorzeniony w naturze. Bezpośrednia bliskość lasu należącego do parku krajobrazowego oraz usytuowanie działki w obszarze chronionym Natura 2000 zobowiązywały od samego początku i dlatego ogród został zaprojektowany zgodnie z ekologicznymi zasadami gospodarowania przestrzenią. Ogród z założenia jest dziki i naturalny, dominują w nim brzozy, sosny oraz trawy lawenda, które stanowią spójną organiczną całość z lasem parku krajobrazowego, na który rozpościera się widok z domu.
Od samego początku zamierzeniem inwestorów był ogród biocenotyczny, naturalny i nieco dziki, naturalistyczny i ekologiczny, funkcjonujący w równowadze naturalnego ekosystemu, w którym pozwolą naturze rządzić się swoimi prawami, ogród zbliżony do naturalnego ekosystemu, w którym biocenoza pozostanie w stanie dynamicznej równowagi. Konsekwentnie i zgodnie z ekologicznym podejściem inwestorów w ogrodzie nie używa się nawozów i chemicznych środków ochrony roślin.
Inwestorzy chcieli, aby ich biocenotyczny ogród był funkcjonalnym elementem całej inwestycji, chcieli stworzyć biotyp, w którym będą mogli cieszyć się nieskrępowaną naturą przez cały rok. Dzieci biegają boso po trawie, zrywają borówki prosto z krzaków, zatopiony w zieleni ogród sprzyja beztroskiemu dzieciństwu. Roślinność wdziera się do domu przez wielkoformatowe okna.
Granice pomiędzy wnętrzem domu a otaczającą dom przyrodą zacierają się. Jedynie modrzewiowy taras stanowi pomost pomiędzy bryłą domu a otaczającym go ogrodem.
Dom z dużym tarasem
Zatarcie granic między wnętrzem a otoczeniem daje otwartość przestrzeni, która pozytywnie wpływa na nastrój mieszkańców domu. Architekci stworzyli przyjemną, nieformalną przestrzeń, w której można się zrelaksować i podziwiać piękno natury. Minimalistyczna przestrzeń stanowi idealne tło dla odpoczynku, a proste wnętrze pozostawia miejsce dla niezwykłych widoków za oknem. Duże okno w salonie można niemal całkowicie otworzyć, powiększając go tym samym o spory taras.
Duży taras to idealne miejsce na długie letnie uczty i relaks w otoczeniu zieleni. Okno daje złudzenie płynnego przejścia między tym, co w środku, a ogrodem na zewnątrz. Wystarczy je szeroko otworzyć, by siedząc w domu, być jednocześnie na świeżym powietrzu.
Kształt domu nawiązujący do tradycyjnej stodoły
Architekci stworzyli przestrzeń bardzo funkcjonalną, w której współgrają elementy architektury tradycyjnej z nowoczesnością. Kształt domu nawiązuje do tradycyjnej stodoły. Wnętrze jest idealnie doświetlone. Całość jest spójna i starannie przemyślana.
Minimalizm architektury przejawia się tutaj nie tylko w powściągliwej formie i estetyce, ale także w odpowiednim podejściu do zagadnień funkcjonalno – formalnych. W domu zastosowano bardzo wiele funkcjonalnych rozwiązań, a oszczędność środków wyrazu pozwoliła na bardzo dużą spójność i wykreowanie prostych przestrzeni.
W projekcie domu połączono ideę slow life z nowoczesnością. Nie ma w nim miejsca na bałagan i przypadkowość. To w pełni przemyślany projekt, w którym najważniejsza była przyjazna środowisku technologia budownictwa energooszczędnego.
Projekt: Renata Majchrzak
Zdjęcia: Piotr Spigiel Photography
Zobacz również: Dom Jasny – projekt dla wielopokoleniowej rodziny | XS Wigury Office – rewitalizacja starej stróżówki w Łodzi