Kościół Świętego Dyzmy wraz z kompleksem parafialnym znajduje się w San Lazzaro di Savena w Bolonii we Włoszech. Zaprojektował go zespół młodych architektów z INOUT architettura, LADO architetti oraz LAMBER + LAMBER.
Projekt zapoczątkowany został w roku 2010 i od początku tworzony był w kontakcie z lokalna społecznością. Ideą było stworzenie kościoła, który będzie architektonicznie wyjątkowy i otwarty, a jednocześnie nie poświęci swojego symbolicznego i poruszającego wymiaru.
Wzorując się na archetypowym obrazie kościoła, projekt poszukuje architektury pozbawionej nabożności, ale odzwierciedlającej istotę rzeczy. Stara się być natychmiastowo zrozumiały – czysty, uroczysty, ale nie monumentalny. Przekazujący mistykę codziennego życia.
Kościół Świętego Dyzmy
Ściany wewnętrzne wykończone są jasnym pokryciem, które przywołuje na myśl marmury architektury klasycznej, jednak pozbawione jest ich ciężkości. Dzięki temu zabiegowi lepiej widoczna jest ascetyczna geometria kościoła, tworząc z niego cenny wyjątek na tle innych budynków tego typu.
Obwód budynku wyznaczają ściany, który zaginają się i zachodzą na siebie, tworząc coś na kształt wielkich, półotwartych drzwi. Stają się w ten sposób kolejną, obok głównego wejścia, bramą do wnętrza kościoła.
Dach na całej długości rozdziela na połowy pękniecie biegnące od nieba do ziemi. Patrząc w górę, widzimy przez nie prześwitujący nieboskłon. Ta symboliczna szczelina nawiązuje do patrona świątyni – Dobrego Łotra – i przesłania o odkupieniu, które pragnie przekazać wiernym.
Elementy architektoniczne, liturgiczne i artystyczne projektu zostały dogłębnie przeanalizowane. Stanowią one jedną, spójną całość. Przestrzeń liturgiczną wyznaczają wbudowane w ściany nisze. Przy wejściu chrzcielnica, kaplica obok ołtarza głównego i znajdująca się naprzeciwko niej przestrzeń dla chóru.
Kościół Świętego Dyzmy – konstrukcja
Konstrukcja ścian stanowi część całościowej koncepcji artystycznej. Centralna, pusta przestrzeń zawiera nawę. Na końcu tej intymnej przestrzeni, w jej centralnym punkcie znajduje się ołtarz. Wokół niego, w półkolu, ustawione są ławki mogące pomieścić ponad 300 wiernych. Geometria ich ustawienia przypomina uścisk.
Elementy wyposażenia liturgicznego – ołtarz, ambona, chrzcielnica – wykonane zostały z kamienia. Jest nim selenit – charakterystyczna dla wzgórz wokół Bolonii, skała – odmiana krystalicznego gipsu. Rzeźbione w kamieniu elementy wyłaniają się na tle jasnej ściany i podłogi z naturalnego drewna. Całość sprawia wrażenie domowego wnętrza, przyjaznego i intymnego, wykończonego starannie dobranymi materiałami i skąpanego w naturalnym świetle.
Kompleks parafialny
Kompleks parafialny znajduje się po wschodniej stronie kościoła. W jego skład wchodzą dwa nowe budynki oraz istniejący wcześniej, obecnie odnowiony, który używany był jako miejsce modlitwy. Rozmieszczenie budynków pozwala na dostęp do kościoła z terenu parafii. Ze znajdującego się za nim Parku Pokoju można dojść do nowych budowli.
Tworzą one wewnętrzny dziedziniec, na który roztacza się widok z sal do katechezy. Wysadzany drzewami tworzy dostępną dla wszystkich przestrzeń przeznaczoną do zabawy, spotkań i odpoczynku, która stanowi swoistą barierę dla zgiełku miejskiego otoczenia.
Kościół łączy się ze stojącym na wschodniej stronie działki, dwupiętrowym budynkiem, za pomocą spadzistego, zielonego dachu. Ten element podkreśla związek i jednocześnie otwartą relację pomiędzy parafią, a tkanką miejską, w której się znajduje.
Przy budowie nowych budynków parafii wykorzystano pracę więźniów (kończących swoje wyroki) z więzienia La Dozza w Bolonii. Było to silne nawiązanie do idei wyzwolenia i odkupienia związane z patronem kościoła – Dobrym Łotrem. W ten sposób mogli się oni zaangażować w projekt o znaczącej wartości architektonicznej i społecznej, który stał się nowym centrum przyjmującym licznych wiernych i gości.
