Projekt Rożnowskie. Azyl w Tabaszowej powstał spontanicznie na początku pandemicznego roku 2020, a na jego realizację autor przeznaczył równo rok. W tym czasie zbudował dom w Tabaszowej nad Jeziorem Rożnowskim. Bartosz Mucha — projektant działający na pograniczu designu, architektury i sztuk wizualnych — zwrócił się ku rękodziełu i rzemiosłu. Odnalazł radość w odzyskanej prostocie tworzenia. Projekt realizował samodzielnie. Podkreśla, że pracował w skupieniu, w samotności, w niemal medytacyjnej jedności z przyrodą i zmieniającymi się porami roku, budując/tworząc dla siebie i własnej przyjemności.
Projekt Rożnowskie. Azyl w Tabaszowej
Artysta zakładał zapewne, że pandemia narzucająca społeczną izolację i spowalniająca bieg zawodowych spraw do końca roku wygaśnie. Terminu wykonania dotrzymał, epidemia, niestety, wciąż nie odpuszcza, ale efekty tej pracy zdecydował się pokazać publiczności w Miejscu Projektów Zachęty na wystawie Projekt Rożnowskie. Azyl w Tabaszowej.
Bartosz Mucha w tytule wystawy nawiązuje do eksperymentu i książki Walden, or Life in the Woods (Walden, czyli życie w lesie) Henry’ego Davida Thoreau — dziewiętnastowiecznego myśliciela, ascety, moralisty, postulującego rozpoczęcie świata od nowa i odmianę człowieka – między innymi poprzez jego zbliżenie się do przyrody i powrót do pierwotnych form życia. Dom artysty na łonie natury ma za materiał miejscowe drewno, a jego zaczątek stanowiły fragmenty altany pozostałej po poprzednich właścicielach. (Architektoniczny model domu stanowi centralny element ekspozycji).
Ekologiczne podejście
Ekologiczne podejście widać w całym projekcie: Mucha wykorzystał stare okna, zrecyklingował również drewniane odpady pozostałe po budowie. Użył ich do stworzenia rzeźb o surowym charakterze, przypominających rytualne maski, totemy czy uproszczone przedstawienia głów. Ustawił je w przestrzeni galerii na klasycznych muzealnych postumentach lub zawiesił na ścianach.
Elementy, z których zostały wycięte lub sklejone, barwione są na odcienie brązu, sadzy czy szarości lub zachowują odcień naturalnego drewna. Autor wywodzi genezę tych obiektów z obsesyjnych rysunków twarzy, którymi od lat bezwiednie zapełnia kartki (rysunki konferencyjne). Na wystawie wychodzą one w trzeci wymiar.
To pierwsze eksperymenty Bartosza Muchy z rzeźbą drewnianą. Obiekty rozmieszczone w przestrzeni galerii przypominają nieco wystawę sztuki ludowej lub ludziki z komiksów. Zapisana jest w nich towarzysząca twórcy radość eksperymentowania.
O przebiegu eksperymentu w Tabaszowej Bartosz Mucha opowiedział także w ulubionej przez siebie formie książki fotograficznej (photo booka), dostępnej na wystawie. Zdjęcia dokumentujące kolejne etapy jego pracy widzowie obejrzeć mogą także na ścianach galerii.
Tworzenie projektów
W trakcie budowy artysta modyfikował niektóre założenia, dostosowując się do specyficznych warunków działki czy napotykanych praktycznych trudności. Budowla niejako naturalnie wpisała się w zastaną rzeźbę terenu i przyrodę. Do domku doprowadzony jest prąd, wyposażono go także w podstawowe meble i sprzęty.
Widok na las, dalekie Tatry i Jezioro Rożnowskie zapiera dech w piersiach, skłaniając do przemyśleń nad potęgą natury. Przed domem można palić ognisko, oddając się atawistycznej kontemplacji tego żywiołu. Dlatego w podziemnej części galerii Bartosz Mucha stworzył widzom wystawy możliwość ogrzania się przy wirtualnym ogniu.
Przy tworzeniu projektów Bartoszowi Musze towarzyszy chęć poprawy jakości życia człowieka, jego motywacją jest często poszukiwanie miejsc bezpiecznych, tworzenie azylów. W wypadku najnowszych prac autor zdaje się mówić, że azylem może być nie tylko realna architektura – dom – ale i natura, w której ukojenie i ucieczkę (także od pandemicznych lęków) znajdzie skołatana dusza współczesnego człowieka.
Bartosz Mucha
Bartosz Mucha jest absolwentem Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, ESAG w Paryżu i doktorantem na Wydziale Wzornictwa ASP w Warszawie. Był również wokalistą i autorem tekstów zespołu math rockowego Maria Celeste, twórcą instalacji i krótkich form wideo. Ostatnio zajął się produkcją i dystrybucją swoich projektów pod nazwą Poorex.
Otwarte spotkanie z artystą na wystawie w Miejscu Projektów Zachęty odbędzie się 7 maja 2021 w godzinach 16:00-20:00.
Bartosz Mucha
Rożnowskie. Azyl w Tabaszowej
Miejsce Projektów Zachęty
Wystawa potrwa do 20 czerwca 2021
Kuratorka: Magda Kardasz
Współpraca: Monika Kopczewska
Zobacz również: Projekt WYWIAD – Magdalena Smolanka opowiada o kulisach swojej pracy
