Edukacja przedszkolna jest jednym z najważniejszych etapów w rozwoju człowieka, dlatego powinniśmy pieczołowicie dbać o jakość przestrzeni, w której się ten proces odbywa. Dzieci nie można lekceważyć i serwować im jedynie pokolorowanych wnętrz. Dziecko to poważny, wrażliwy odbiorca stawiający przed projektantem najwyższe wymagania.
Przedszkole w Żorach
Niewielka działka o nieregularnym kształcie zbliżonym do trójkąta przeznaczona pod przedszkole w Żorach przy istniejącej szkole narzucała raczej rozwiązania dwukondygnacyjne, wprawdzie trochę przytłaczające, za to pozostawiające trochę terenu na placyk zabaw. Zamiast tego architekci z pracowni Toprojekt zdecydowali się na parterowy budynek o zaokrąglonych narożnikach, który wypełnił prawie całą możliwą do zabudowania powierzchnię. Dla zabaw na wolnym powietrzu zaprojektowali zaś rozległy taras na dachu.
Żeby zapewnić dostęp światła dziennego do wszystkich pomieszczeń i przestrzeni komunikacyjnych, w środek przedszkola wstawili prostokątne atrium, kawałek zewnętrznego świata do którego wpada śnieg i deszcz oraz stale zmieniające się światło słoneczne.
Przedszkole z tarasem na dachu
Ażurowymi, stalowymi schodami dostać można się z atrium na dach. Opływowy w kształcie, pokryty drewnem taras z dwoma okrągłymi wyspami zieleni pośrodku zachęca dzieci do biegania po coraz to innych torach. Poza tarasem powierzchnia dachu pokryta jest trawami ozdobnymi. Szkoda, że w trakcie budowy nie udało się zachować starych akacji przy granicy działki, które częściowo zacieniałyby taras. Na nowe drzewa trzeba będzie poczekać kilka lat.
Okładziną z pionowych desek pokryto również ściany zewnętrzne. Ściany i dach będą się naturalnie starzeć, drzewa wzrastać, a trawy zagęszczać. Funkcjonowanie i starzenie się budynku w perspektywie lat jest dla nas równie – a może nawet bardziej – istotne od jego wyglądu w momencie oddania do użytkowania.
Trójkątny budynek z zaokrąglonymi narożnikami
Kształt budynku – trójkąt z zaokrąglonymi narożnikami i nieregularna perforacja ścian zadecydowały o wyborze betonu lanego na miejscu budowy do konstrukcji ścian zewnętrznych. Wełna mineralna umożliwiła precyzyjne ocieplenie łukowych ścian szczelnie wypełniając warstwę drewnianej podkonstrukcji do zamocowania zewnętrznej okładziny z pionowych desek. Linia ściany pozostaje płynna.
Żelbetowe ściany znakomicie współpracują z gruntowym wymiennikiem ciepła i systemami ogrzewania i wentylacji stanowiąc znakomity kompensator ciepła i chłodu. Wełna mineralna zabezpiecza budynek przed utratą energii na zewnątrz i nadmiernym jej pozyskiwaniem w okresie letnim. Wilgoć, która mogłaby śladowo pojawić się w warstwie izolacji termicznej, poprzez folię paroprzepuszczalną i szczelinę wentylacyjną zostaje odprowadzona na zewnątrz. Ta szczelina jednocześnie wentyluje okładzinę drewnianą i stanowi warstwę dodatkowo zapobiegającą przegrzewaniu się obiektu. Wełna jako w pełni niepalny materiał redukuje zagrożenie pożarowe do minimum.
Pięciooddziałowe przedszkole w Żorach powstało w dzielnicy Kleszczówka na przedmieściach miasta, jako rozbudowa parterowej szkoły wykonanej w konstrukcji stalowej pokrytej płytami typu sandwich. W bezpośrednim otoczeniu dominuje chaotyczna jednorodzinna zabudowa. Nieco dalej spotkać można niewielkie skupiska czteropiętrowych bloków i tereny przemysłowe nadające charakter całej dzielnicy. W tym otoczeniu przedszkole jest jednym z niewielu obiektów, które próbują nadać przestrzeni nową jakość.
Pracownia Toprojekt
Toprojekt to doświadczona pracownia architektoniczna z Rybnika. Biuro ma w swoim dorobku wiele projektów i realizacji dostrzeżonych w Polsce oraz zagranicą. W 2018 roku 2 realizacje pracowni – Rudy Dom oraz opisywane Przedszkole w Żorach – zostały nominowane do Nagrody im. Miesa van der Rohe, jednego z najbardziej prestiżowych wyróżnień w dziedzinie architektury.
Zobacz również: RE: VMAX HOUSE | Wyjątkowy ogród edukacyjny dla Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę
