Grupa Memphis dla wielu osób jest symbolem lat osiemdziesiątych w designie i architekturze. Tworzyła ona oryginalne i krzykliwe projekty, które stanowiły rebelię przeciwko modernistycznej skromności i funkcjonalności. Mimo upadku grupy z powodów finansowych, projektanci Memphis i ich wizja stała się jedną z najbardziej wpływowych dla świata designu. Czym charakteryzowała się kultowa „Memphis group” i kim byli jej mistrzowie?
Grupa Memphis – jak to się zaczęło?
Grupa Memphis powstała w 1980 roku, w jednej ze stolic włoskiego designu i innowacji – Mediolanie. Awangardowych projektantów nudził status quo architektury i designu, dyktowane przez „dobry gust”. Nazwa wzięła się od lecącej przez cały czas spotkania projektantów piosenki Boba Dylana „Stuck inside of Mobile with the memphis blues again”.
Awangardowej grupie udało się zadebiutować rok później, podczas targów „Salone del Mobile”. Pomimo powszechnego zachwytu nad designerską rewolucją, głośnemu stylowi udało się znaleźć również krytyków, którzy uznawali go za dziwaczny żart. W 1988 „Memphis group” zostało rozwiązane z powodów finansowych, jak i zmianach w designerskich trendach.
Członkowie grupy Memphis
Ettore Sottsass
Głównym założycielem i zdecydowanie najważniejszym członkiem grupy był Ettore Sottsass, ikona XX wiecznego designu. Zaprojektował on flagowy projekt grupy Memphis – regał na książki Carlton. Sottsass odszedł z grupy w 1985 roku, Aby skupić się na własnym projekcie „Sotsass Associati”.
Michele de Lucchi
Michele de Lucchi to jeden z popularniejszych włoskich designerów, który podczas współpracy z grupą stworzył wiele projektów, takich jak podwójne łóżko „Horizon”, charakteryzujące się oryginalną formą i krzykliwymi kolorami, czy też komodę „Atlantic” wyprodukowaną z metalowego laminatu i szkła.
Matteo Thun
Innym fascynującym członkiem grupy był Matteo Thun, którego design zachwycał od samego początku jej działania. Warto spojrzeć na zestaw akcesoriów „Neferetiti” cechujący się konfliktem między formami trójkątnymi a okrągłymi, jak i oryginalną barwą akcesoriów. Całość tworzy nieoczywisty i krzykliwy zestaw, inspirowany starożytnym Egiptem.
„Przeciwko dobremu gustowi”- czym charakteryzowała się grupa Memphis
Projektanci grupy Memphis dążyli do podporządkowania funkcji formie, stawiając przez to stanowczy przeciw modernistycznym zasadom. Grupa nie chciała stworzyć stylu, który będzie podlegać powszechnie przyjętym zasadom dobrego smaku. Dlatego za podstawę swojej rewolucji uznali pop art i art deco, ze szczególnym uwzględnieniem kiczu. Ich celem były projekty krzykliwe, wyzywające i pełne emocji.
Poza ustalone schematy
Ważną cechą było również odrzucenie minimalizmu oraz inspiracja motywami postmodernistycznymi i futuryzmem. Ta stylistyka gardziła rozsądkiem i sztampowymi formami, tworząc przy okazji estetykę, która łamie schematy i stawia wyzwania odbiorcy.
Styl Memphis – kolory i materiały
Styl Memphis charakteryzuje się odważnymi, kontrastowymi i ścierającymi się ze sobą kolorami, jak i pozornym chaosem panującym wśród geometrycznych form. Preferowane jest użycie materiałów sztucznych, takich jak laminat, terazzo czy barwne szkło, starając się jednocześnie zredukować użycie tradycyjnych materiałów naturalnych.
Zastosowanie takich rodzajów materiałów nawiązywało do pop artu, jak i futuryzmu. Wszystkie te zabiegi miały na celu zaskoczenie i wyrwanie oglądacza z szarej codzienności oraz stworzenia nowej definicji tego, czym ma być „dobry design”.
Squiggle – najpopularniejszy wzór awangardowej grupy Memphis
Najbardziej rozpoznawalnym printem stylu Memphis był zaprojektowany przez Ettore Sottsassa wzór Squiggles nazywany inaczej „Bacterio”, składający się z wielu małych „zawijasów”. Print ten charakteryzuje się nieregularnymi, pokręconymi i krótkimi liniami. Początkowo Sottsass użył wzoru na zaprojektowanych przez niego „Superboxes” w 1966 roku.
Styl Memphis ciągle w modzie
W dzisiejszych czasach widzimy powrót do stylu Memphis. Jego odrodzenie zaczęło się w 2005 roku w Los Angeles, powiązane po części ze śmiercią lidera grupy, Sottsassa. Choć Grupa Memphis zajmowała się głównie designem, teraz udało odrodzić mu się w świecie mody.
Styl Memphis idealnie odnalazł się w wybranych kolekcjach takich marek jak Missoni czy Karl Lageferd. Jednakże to kolekcje Christiana Diora pozwoliły na jego pełen renesans w 2011. Innym przykładem wzrostu zainteresowania pomysłami włoskich postmodernistów jest dokładna rekonstrukcja apartamentu Sottsassa w Mediolanie „Sala Sottsass”, otwarta 3 grudnia 2021 dla turystów.
Zobacz również:
