Architektura to nie tylko dbałość o zamkniętą formę, ale także ciągły dialog z otoczeniem. Szczególnie wyraźnie możemy to dostrzec w przypadku projektów krajobrazu, takich jak 5000-metrowy ogród na mazowieckiej wsi, należący do Gabrieli i Tomasza Kijewiczów. Właścicielka jest z zawodu architektką krajobrazu, dlatego samodzielnie przygotowała i rozwijała koncepcję przemiany tego wyjątkowego miejsca, które z monokultury uprawowej stało się barwnym i różnorodnym zakątkiem. Obecnie w ogrodzie chętnie goszczą nie tylko ludzie, ale także rozmaite gatunki zwierząt, a proces jego metamorfozy trwa nieprzerwanie.
Ogród na mazowieckiej wsi – metamorfoza w przyjazny skrawek ziemi
Właścicielka mazowieckiego ogrodu to architektka z pracowni GK Architektura Krajobrazu. Jej marzeniem była przemiana uprawnych terenów, w których przez wiele lat dominowała monokultura uprawowa w bioróżnorodną przestrzeń przyjazną ludziom i lokalnej przyrodzie. Pierwszym etapem, realizowanym jeszcze podczas budowy domu, było nasadzenie drzew, które odmieniły drenowane pola. W ogrodzie znalazły się rodzime gatunki takie jak lipy, graby, buki, klony polne i dęby, oraz dodatkowo brzozy pożyteczne i platany. Pozostałe rośliny zostały dobrane tak, aby ogród stale się zmieniał i zachwycał pięknem przez cały sezon.
Główną oś widokową 5000-metrowego ogrodu wyznacza ścieżka, której przebieg podkreśla trawiasto-bylinowa rabata. Byliny takie jak kocimiętki, szałwie, lawendy, bodziszki, łubiny, rdesty, jeżówki, zawilce, werbeny, kłosowce, czy mięty pojawiają się w całym ogrodzie, podobnie jak trawy – trzcinniki, miskanty, rozplenice, śmiałki, proso. Towarzyszą im także krzewy kalin w różnych odmianach, trzmieliny oskrzydlone, hortensje oraz na przykład piwonie. Gabriela Kijewicz z naturalną roślinnością zestawiła prostą w formie architekturę ogrodową w postaci salowych pergoli, elementów ze stali cortenowskiej, murków gabionowych oraz betonowych płyt.
Staw i plaża w 5000-metrowym ogrodzie
Elementem, który powstał najpóźniej, był staw z dużą piaszczystą plażą, na której domownicy mogą wypoczywać w upalne dni. Zbiornik jest zasilany wodami gruntowymi oraz deszczowymi, oczyszczanymi przez dwa filtry – hydrobotaniczny oraz mineralno-roślinny. Dzięki temu woda pozostaje przejrzysta. Zastosowany sposób podczyszczania wody jest podobny do tych, które stosuje się w biobasenach lub stawach kąpielowych. Do obsadzenia brzegów zbiornika oraz filtra wykorzystano rośliny z okolicznych oczek śródpolnych, rowów i łąk, dzięki czemu całość wpisuje się w okoliczny ekosystem.
Budowa stawu wpłynęła pozytywnie na małą retencję wód i poprawiła mikroklimat. Przyczyniła się także do rozwoju bioróżnorodności. Zaprojektowany przez Gabrielę Kijewicz ogród na mazowieckiej wsi stał się domem dla wielu gatunków płazów, będących bioindykatorami zanieczyszczenia wód. W okolicy stawu pojawiły się liczne żaby takie jak kumak nizinny, żaba zielona, żaba trawna. W pobliżu zadomowiły się również zaskrońce. Ponadto nad wodę często przylatują także dzikie ptaki – czaple, jaskółki oraz kaczki.
Ogród przyjazny nie tylko ludziom – dom dla wielu gatunków zwierząt
Mazowiecki ogród stał się domem dla wielu gatunków zwierząt. Nasadzone rośliny stanowią raj dla zapylaczy i ptaków. Na terenie całego ogrodu zostało zamontowane ponad 50 budek lęgowych, w których mieszkają mazurki, pliszki, dzwońce, sikory, szpaki, kosy, bażanty, gile. Dzięki prowadzeniu monitoringu gniazdujących gatunków wiadomo, że pojawiają się także wilgi, dudki, czy dzięcioły. Zastosowane w ogrodzie mury gabionowe zostały wypełnione miejscowym piaskowcem, dzięki czemu również stały się domem dla zwierząt. Licznie zamieszkują je drobne gryzonie i owady.
Od północnej strony działka graniczy z podmokłymi łąkami, terenami po starych stawach rybnych i oczkach śródpolnych. Gabriela Kijewicz starała się wkomponować nasadzenia w taki sposób, aby naturalnie łączyły się one z roślinami poza obszarem opracowania, dzięki czemu ogród stał integralną częścią lokalnego krajobrazu. Przebywając w nim, możemy na moment zapomnieć, że znajdujemy się zaledwie 500 m od trasy E7 Warszawa-Kraków. Miejsce to przeszło ogromną metamorfozę z wyjałowionego, rolniczego terenu w przestrzeń różnorodności, przyjazną ludziom i zwierzętom, ale nie jest to ostanie słowo właścicieli. Ogród co roku zmienia się dalej i wciąż tętni życiem.
Projekt i zdjęcia: GK Architektura Krajobrazu | kijewicz.pl
Zobacz również:
- Wyjątkowy ogród w Jankach – uporządkowana i oszczędna w formie przestrzeń
- Szklarnia domowa – uprawa ziół i warzyw we własnym domu
