7 cudów świata starożytnego – poznaj te niezwykłe miejsca

Turystyka nie jest wynalazkiem czasów nowożytnych. Już starożytni Grecy, którzy często podróżowali po basenie Morza Śródziemnego i Bliskim Wschodzie, szukali miejsc wartych zobaczenia. Rozkwit kultur antycznych, ich bogacenie się i chęć władców do pozostawienia po sobie materialnego dziedzictwa powodował, że już kilka tysięcy lat temu świat pełen był oryginalnych budowli.

Turystyka nie jest wynalazkiem czasów nowożytnych. Już starożytni Grecy, którzy często podróżowali po basenie Morza Śródziemnego i Bliskim Wschodzie, szukali miejsc wartych zobaczenia. Rozkwit kultur antycznych, ich bogacenie się i chęć władców do pozostawienia po sobie materialnego dziedzictwa powodował, że już kilka tysięcy lat temu świat pełen był oryginalnych budowli.

Pierwsza zachowana lista siedmiu cudów świata stworzona została już 200 lat przed naszą erą przez greckiego poetę Antypara z Sydonu. Wcześniejsze nie dotrwały do naszych czasów, a tworzyli je między innymi grecki historyk Herodot z Halikarnasu i poeta Kallimach z Cyreny. Jednak same znajdujące się na nich budowle, cieszyły się zainteresowaniem wędrowców całe wieki wcześniej. Siedem cudów świata w naszym artykule jest zgodne z tymi z listy stworzonej przez Starożytnych Greków.

Piramida Cheopsa

Wielka Piramida Cheopsa jest wyjątkową budowlą na liście 7 cudów świata starożytnego. Jako jedyna dotrwała do naszych czasów. Jest najstarsza – jej budowę zakończono około 2560 roku p.n.e. Jest też najbardziej okazała – przez tysiące lat była najwyższą budowlą stworzoną przez człowieka, sięgając 146 metrów wysokości.

Piramidę Cheopsa zbudowano w okresie Starego Państwa jako grobowiec dla wielkiego faraona. Położona jest na obecnych przedmieściach Kairu, gdzie sąsiaduje z pozostałymi dwiema najwyższymi piramidami i Sfinksem. Budowla stworzona w ciągu 20 lat wytężonej pracy składa się z wapiennych bloków o średniej wadze 2,5 tony.

7 cudów świata starożytnego - Piramida Cheopsa
7 cudów świata zdjęcia – Piramida Cheopsa

Skarby znajdujące się w komorze grobowej Wielkiej Piramidy zostały zrabowane tysiące lat temu. W momencie ukończenia cały obiekt wykończony był szlifowanymi blokami białego wapienia, a na czubku znajdował się złoty piramidion. Piramida musiała wtedy robić kolosalne wrażenie swoją wielkością i bijącym od niej blaskiem. Niestety, cała warstwa zewnętrzna została rozkradziona i wykorzystana w budowie wielu okolicznych domów.

W dzisiejszych czasach Piramidy stanowią nadal główną atrakcję turystyczną Egiptu, przyciągając turystów z całego świata. Stanowią też niewyczerpane źródło wiedzy dla archeologów i historyków. Umieszczono je również na współczesnej liście siedmiu cudów świata, jako honorowy ósmy cud świata.

Wiszące ogrody Semiramidy

Wiszące Ogrody Semiramidy są bardzo ciekawą pozycją na liście 7 cudów świata starożytnego. Ich istnienie, jako jedynego cudu z listy, nie jest do końca udokumentowane. Powszechnie przyjmuje się, że powstały około 600 roku p.n.e. za panowania babilońskiego króla Nabuchodonozora II, który zbudował je dla swojej żony Amytis. Inna z teorii głosi, że zbudowano je w czasach legendarnej królowej Semiramidy, skąd wzięła się ich nazwa. Najbardziej radykalna z teorii twierdzi, że nie było ich w ogóle, a ich opisy były przedstawieniem wymarzonego, rajskiego ogrodu.

Wiszące ogrody Semiramidy - foto Evgeny Kazantsev
Cud swiata babilon – Wiszące ogrody Semiramidy – foto Evgeny Kazantsev

Tak czy inaczej Wiszące Ogrody Semiramidy były często opisywane już w literaturze starożytnej. Pisali o nich greccy historycy – Herodot, Diodor Sycylijski i Kejtarchos, a także Rzymianin Kwintus Kurcjusz Rufus. Łączyli je z Babilonem i zachwycali się ich pięknem i przemyślaną konstrukcją.

Wiszące Ogrody Semiramidy swoją nazwę wzięły z greki – od słowa “kremastós”. Ich najbardziej prawdopodobna lokalizacja związana jest z pałacem Nabuchodonozora II znajdującym się na terenie dzisiejszego Iraku. Same ogrody miały postać położonych na sobie tarasów wypełnionych glebą, na których wyrastały palmy i mniejsze rośliny. Prawdopodobnie rosła tam też duża ilość pnącz, które zwisając zasłaniały konstrukcję i stwarzały złudzenie, że rośliny są zawieszone w powietrzu. Trzęsienie ziemi mające miejsce w I wieku n.e. doszczętnie zniszczyło to rajskie miejsce.

Świątynia Artemidy w Efezie

Siedem cudów świata starożytnego to oczywiście też obiekty o charakterze religijnym. Pierwszym z nich jest słynna Świątynia Artemidy w Efezie. Budowla ma wymiary 130 na 69 metrów i znajduje się na terenie dzisiejszej Turcji. Zbudowano ją z rozkazu znanego z legend króla Lidii Krezusa około 560 roku p.n.e.

7 cudów świata starożytnego - Świątynia Artemidy w Efezie
Cudy świata – świątynia Artemidy w Efezie

Świątynia Artemidy w Efezie zbudowana była w porządku jońskim, a zaprojektowali ją Chersifron i Metagenes z Knossos. Wykonano ją z marmuru i libańskich cedrów. Budynek podtrzymywało 117 kolumn o wysokości 18 metrów i 2,5-metrowej średnicy. Ozdobą świątyni był posąg Artemidy, wykonany ze złota, srebra, kości słoniowej i hebanu. Wewnątrz obiektu znalazły się dzieła najlepszych rzeźbiarzy epoki – Fidiasza, Polikleta i Kresilasa.

Świątynia Artemidy po raz pierwszy została zniszczona w przedziwnych okolicznościach. Spalił ją Herostrates – szewc, który chciał tym czynem unieśmiertelnić swoje imię (co mu się zresztą udało). Odbudowano ją za czasów Aleksandra Wielkiego, jednak w III wieku n.e. została już na zawsze zniszczona podczas najazdu Gotów.

Posąg Zeusa w Olimpii

Wspomniany Fidiasz był autorem kolejnego dzieła z listy 7 cudów świata starożytnego. Mowa tu o Posągu Zeusa w Olimpii, który powstał w latach 437-432 p.n.e. Budowla stanęła w Świątyni Zeusa w Olimpii, gdzie stała przez 800 lat, skąd została wywieziona do Konstantynopola. Tam zniszczył ją pożar w roku 475.

7 cudów świata starożytnego - Posąg Zeusa w Olimpii - foto Evgeny Kazantsev
Siedem cudow swiata – posąg Zeusa w Olimpii – foto Evgeny Kazantsev

Posąg Zeusa wykonany był z kilku drogocennych materiałów – złota, kości słoniowej, hebanu i bogato inkrustowany kamieniami szlachetnymi. Rzeźba wysoka na 13 metrów przedstawia boga siedzącego na bogato rzeźbionym tronie, który w jednej ręce trzyma berło, a w drugiej statuę bogini Nike. Do naszych czasów nie zachowały się żadne dokładne rysunki dzieła Fidiasza, na szczęście mamy jego opis w “Wędrówce po Helladzie” pióra Pauzaniasza.

Mauzoleum w Halikarnasie

Mauzoleum w Halikarnasie to kolejny obiekt z listy 7 cudów świata starożytnego leżący w obecnej Turcji. Budowlę o wysokości 45 metrów wzniesiono około 350 roku p.n.e. w stylu jońskim. Spoczął w nim perski król Mauzolos – od którego imienia pochodzi zresztą słowo “mauzoleum”. Grobowiec zaprojektowali Satyros i Pyteos na polecenie Artemizji – małżonki zmarłego.

7 cudów świata starożytnego - Mauzoleum w Halikarnasie
7 cudow swiata – Mauzoleum w Halikarnasie

Mauzoleum przetrwało wielu władców, którzy kolejno zdobywali Bodrum (Halikarnas). Pokonało je dopiero trzęsienie ziemi, które strzaskało większość kolumn i pozostawiło budowlę w ruinie. Dzieła zniszczenia dokończyli Joannici, którzy wzmacniali mury miasta materiałem zrabowanym z Mauzoleum. W XIX wieku rozpoczęły się badania archeologiczne miejsca, podczas których udało się uratować wiele cennych artefaktów – w tym rzeźby i urnę z prochami Kserksesa I.

Kolos Rodyjski

Król macedoński Demetriusz Poliorketes oblegał Rodos w 304 roku p.n.e., ale nie zdołał zdobyć miasta. Dla upamiętnienia tego wydarzenia zbudowano ogromną statuę boga słońca – Heliosa, którą ustawiono przy wejściu do portu. To kolejne dzieło z listy 7 cudów świata starożytnego przetrwało aż do VII wieku n.e.

7 cudów świata starożytnego - Kolos Rodyjski
Kolos Rodyjski

Kolos Rodyjski wykonany został ze stali i brązu. Rzeźba o wysokości ponad 30 metrów miała żelazny szkielet obłożony gliną, na której znalazły się płyty wykonane z brązu. Kolos stanął na kamiennym postumencie, a jego budowa trwała 12 lat. Nie możemy dzisiaj stwierdzić z całą pewnością, jak wyglądał. Jedni autorzy przedstawiają go stojącego w rozkroku nad wejściem do portu, inni zaś jako posąg stojący na jednym z brzegów.

Ogromny posąg jest kolejnym z 7 cudów świata starożytnego, który przegrał z mocami natury. W roku 226 p.n.e. przewrócił się za sprawą trzęsienie ziemi. Jego pozostałości spoczywały w wodzie aż do VII wieku, kiedy to został sprzedany na złom arabskiemu handlarzowi. Rozbity na setki fragmentów zakończył swój żywot i rozproszył się po świecie.

Latarnia morska na Faros

Latarnia morska na Faros to nietypowy budynek na liście 7 cudów świata starożytnego. Nie pełniła ona funkcji religijnej czy rozrywkowej, a użytkową. Smukła i bardzo wysoka budowla (około 120 metrów) powstała u brzegów Aleksandrii i była pomocą nawigacyjną dla żeglarzy.

7 cudów świata starożytnego - Latarnia morska na Faros
Latarnia morska na Faros

Zbudowaną ją około 280 roku p.n.e. według planów greckiego architekta Sostratosa. Zleceniodawcami jej budowy byli władcy Egiptu z dynastii Ptolemeuszy. Budowa trwała od 14 do 20 lat, a gotowa latarnia składała się z trzech głównych poziomów, z siedmiometrowym posągiem Posejdona i kopułą na szczycie. Każdej nocy rozpalano w niej ogień, który widoczny był na okrętach z odległości 30 mil morskich.

Podobnie jak większość budowli z listy 7 cudów świata starożytnego, Latarnię z Faros pokonały trzęsienia ziemi. W czasie jednego z nich zawaliła się najwyższa część wieży. Arabscy najeźdźcy przerobili ją na meczet. Kolejne trzęsienia naruszały konstrukcję coraz bardziej, aż w końcu runęła całkowicie w 1375 roku.

Nowe siedem cudów świata

Siedem cudów świata starożytnego w większej części legło w gruzach. Nadeszła pora, by uzupełnić przewodniki turystyczne i stworzyć jej nową wersję. W 2007 roku odbyło się ogólnoświatowe głosowanie, w którym oddano ponad 90 milionów głosów. 7 lipca 2007 roku w Lizbonie ogłoszono Nowe Siedem Cudów Świata.

Na liście znalazły się budowle z rejonów świata nieznanych w starożytnej Grecji – Wielki Mur Chiński, Machu Picchu, Chichén Itzá i Tadź Mahal. Nasz kontynent reprezentuje rzymskie Koloseum, a Bliski Wschód Petra. Ostatnim cudem na nowej liście jest nowożytny Pomnik Chrystusa Odkupiciela w Rio de Janeiro.

Mimo że sam plebiscyt był zorganizowany przez prywatną firmę i dla większości uczestników stanowił rodzaj zabawy, kilka krajów potraktowało go bardzo poważnie, mobilizując własnych mieszkańców do głosowania. Rząd Egiptu wystosował nawet protest, po którym Piramida Cheopsa została uznana za honorowy, ósmy cud świata.


Zobacz również: World Trade Center w Nowym Jorku | Luwr – największe muzeum na świecie

Udostępnij ten artykuł
Napisane przez

Redaktor w PLN Design

Subscribe
Powiadom o
guest
1 Komentarz
najstarszy
najnowszy oceniany
Inline Feedbacks
View all comments
Maja
Maja
1 miesiąc temu

fajne do poczytania polecam

Zapisz się do newslettera
Wpisz szukane słowo i kliknij enter