Stworzenie 3-metrowej pracy inspirowanej arrasami z Sali Senatorskiej Zamku Królewskiego na Wawelu, kostium do performansu Marty Ziółek i warsztat „Obraz jako źródło. Ciało jako medium” – w taki sposób Joanna Hawrot realizuje swoją rezydencję artystyczną na Wawelu. W ramach festiwalu „Wawel jest Wasz!”.
Festiwal „Wawel jest Wasz!”
Tegoroczna edycja koncentruje się na idei rezydencji artystycznej, zarówno w ujęciu historycznym, jak i współczesnym, przypominając, że od wieków Wawel był miejscem spotkań twórców, artystów i opiekunek sztuki. Zamek otwiera się na głos współczesności, doprowadzając do spotkania historii i dzisiejszej sztuki. Przez trzy dni (26–28 IX 2025) artystki-rezydentki (Joanna Hawrot, Anna Orska, Alicja Śmietana) zaproszone do pracy w przestrzeniach zamku, będą prezentować autorskie interpretacje zapomnianych opowieści i wydobywać ukryte znaczenia historycznych skarbów. W dialogu z historią, architekturą i atmosferą Wawelu powstaną działania artystyczne, które łączą przeszłość z teraźniejszością, pokazując, że królewska rezydencja to nie tylko pomnik historii, ale także żywe laboratorium sztuki.

Joanna Hawrot przez kilka miesięcy badała oryginalne flamandzkie tkaniny, które zostały zamówione przez Zygmunta Augusta w Brukseli w połowie XVI wieku. Konfrontacja z historyczną tkaniną dała jej niepowtarzalną szansę na stworzenie własnej historii interpretacyjnej.
– W pierwszym kontakcie zafascynowały mnie rozliczne motywy zwierzęce i relacyjność w ich świecie Pełne symboli i motywów roślinnych wyrażają renesansową fascynację natura i inspiracje baśniowymi średniowiecznymi opowieściami o zwierzętach. Arrasy to opowieść o relacji łowca-ofiara i właśnie ten wątek postanowiłam rozwinąć w przygotowanej przeze mnie tkaninie – wyjaśnia artystka.
Arras autorstwa Joanny Hawrot
Na podstawie oryginałów wawelskich Joanna Hawrot stworzyła własny arras. Wybrane zwierzęta i sytuacje zostały umieszczone w zaprojektowanym krajobrazie, który składa się na 3-metrowy obraz w tkaninie. Kolorystyka również jest nieprzypadkowa. To czerwień i czerń oraz czerń i biel w różnych konstelacjach i proporcjach.

Główny kostium zaprojektowany przez Hawrot stanowi nawiązanie do postaci Anny Jagiellonki. Córka Zygmunta I Starego i Bony Sforzy, siostra Zygmunta Augusta, a później królowa Polski, odegrała kluczową rolę w burzliwym okresie naszych dziejów. Jej panowanie przypadło na czasy wielkich zmian politycznych i społecznych, a jej dziedzictwo do dziś kształtuje obraz Polski. – Imponuje mi jej historia. To jak dzierżyła władzę i opierała się mężczyznom. Świat wciąż potrzebuję takich kobiet, stąd pomysł na uwspółcześnioną wersję Anny Jagiellonki – wyjaśnia artystka. Zdjęcie wykonała Zuzanna Krajewska, nawiązując do obrazu Marcina Kobera z kolekcji Zamku Królewskiego na Wawelu.
W performansie „Próg ciszy” w rolę Królowej wcieli się Marta Ziółek. Performerka będzie dzierżyć flagę jako manifest, a jej suknia będzie współczesnym arrasem. Motyw polowania wykorzystany przez Hawrot ma wpływ na dramaturgię performansu, który wyreżyseruje Wojciech P. Onak, lider artystyczny tego wydarzenia.
Warsztat z projektantką
W programie Festiwalu znalazł się również warsztat z projektantką. Uczestnicy pod okiem Joanny Hawrot, w pełnym skupieniu, całkowicie odłączeni od technologii, spędzą pięć godzin w dialogu z wybranymi przez artystkę materiałami: fragmentami tkanin, papierami o różnych fakturach, elementami graficznymi i półproduktami projektowymi. Będą się uczyć patrzeć głębiej, odkrywać ukryte znaczenia i przekładać wizualne bodźce w kreatywne decyzje projektowe. Każdy stworzy własny moodboard – osobistą mapę wrażeń, emocji i idei. W przestrzeni powstaną mikroprinty, ornamenty, mapy myśli i intuicyjne kolaże. Efektem będzie zarówno materialny obiekt, jak i doświadczenie przekuwania sztuki w osobisty język wizualny.

Festiwal Wawel jest Wasz to również symboliczne dopełnienie jesiennego programu wystaw sztuki współczesnej w odniesieniu do sztuki dawnej w Zamku Królewskim na Wawelu. W październiku 2025 roku będzie można oglądać wystawy sztuki współczesnej: „Abakanowicz. Bez reguł. Arrasy i abakany w komnatach, A może by coś innego?” oraz artystyczną interwencję Opałki.
Zobacz również: