Znamy wyniki głosowania internautów w ramach siedemnastej edycji Plebiscytu Polska Architektura XXL. Publiczność wybrała swoich faworytów z puli prawie 70 realizacji zgłoszonych w trzech kategoriach: kubatura, wnętrza i krajobraz. Zwycięzców głosowania jury oraz zdobywcę nagrody Grand Prix 2024 poznamy po koniec kwietnia po podsumowaniu głosowania jury.
Plebiscyt Polska Architektura XXL
Plebiscyt Polska Architektura XXL jest organizowany od 2008 roku. W tym roku objął swoim zasięgiem kilka tysięcy realizacji na bieżąco relacjonowanych przez cały 2024 rok, na łamach serwisów www.sztuka-architektury.pl, www.sztuka-wnetrza.pl i www.sztuka-krajobrazu.pl.
Zgłoszenia do konkursu zbierane były przez styczeń i luty 2025, a głosowanie internautów rozpoczęło się 4 marca 2025 i trwało do 15 kwietnia 2025 roku. W sumie oddano w nim prawie 1500 głosów na prawie 70 realizacji architektonicznych. Warto dodać, że plebiscyt Polska Architektura XXL jest jedynym, który podsumowuje działalność polskiej sceny architektonicznej we wszystkich dziedzinach projektowania – kubatury, wnętrz i krajobrazu. Jest całkowicie wolny od jakichkolwiek uwarunkowań – środowiskowych, politycznych oraz biznesowych. Ma ambicję być najbardziej obiektywnym i pełnym przeglądem dokonań polskich architektów.
Plebiscyt nie koncentruje się przy tym tylko na najbardziej znanych pracowniach, ale pozwala na zaistnienie także mniej znanym, ambitnym biurom z mniejszych ośrodków lub takim, które swoimi ciekawymi dokonaniami chcą wyznaczać nowe trendy i ścieżki rozwoju polskiej architektury. W tym sensie jest też doskonałą platformą do promocji ambitnych, nowych biur projektowych.
Zwycięzcy w kategorii kubatura
W kategorii obiekty publiczne wygrał biurowiec z historią znajdujący się przy ulicy Ogrodowej 15a w Łodzi autorstwa biura ARCHIDEA Królikowski – Architekci. Kantor znajdujący się na terenie zespołu fabryczno-rezydencjalnego I.K. Poznańskiego w centrum Łodzi powstał w 1885 roku. Teren dawnej fabryki Poznańskiego uznany jest nie tylko za zabytek, ale i Pomnik Historii, przez co dotyczą go najbardziej surowe regulacje konserwatorskie – w przypadku prac przy budynku kantoru zmusiły one projektantów do zastosowania m.in. nietypowych rozwiązań instalacyjnych, które nie naruszyły pierwotnej struktury budowli.
W kategorii kubatura obiekty prywatne wygrał asymetryczny dom w sercu Gdańska. Projekt domu dla Hiszpana mieszkającego w Polsce to efekt współpracy dwóch renomowanych biur architektonicznych – gdyńskiego WZAP pod kierownictwem Wojciecha Zaborniaka oraz nowojorskiego BTARCH+ prowadzonego przez Bogusława Trondowskiego. Efektem tej synergii jest budynek o wyrazistej formie, który łączy brutalistyczną estetykę z subtelnymi akcentami ciepła i elegancji. Dom przyciąga wzrok nie tylko swoją asymetryczną bryłą, ale także drewnianą elewacją. Konstrukcja domu została wykonana w całości z surowego betonu, który swoją niejednorodną fakturą stanowi kontrapunkt dla precyzyjnie zaprojektowanych detali wnętrza. Elewację ożywiają elementy drewna oraz czarne stalowe akcenty, które nadają bryle dynamizmu i wyrazistości. Asymetryczna forma budynku przyciąga uwagę, nie tylko poprzez swoją strukturę, ale również poprzez sposób, w jaki wpisuje się w otoczenie.
Zwycięzcy głosowania w kategorii wnętrza
W kategorii wnętrza publiczne internauci wybrali wnętrza Biblioteki Dolnośląskiej we Wrocławiu autorstwa GK Atelier Grzegorz Kłoda. Kluczowym wyzwaniem nowej aranżacji było pogodzenie dwóch sprzecznych założeń: galeria miała stanowić neutralne tło dla eksponatów, podczas gdy recepcja miała emanować reprezentacyjnym charakterem. Idealnym rozwiązaniem okazała się technologia parametryczna, łącząca nowoczesność z elastycznością. Pozwoliła na stworzenie organicznych, rzeźbiarskich form, idealnie harmonizujących z zabytkowym wnętrzem. Inspiracją dla nich były organiczne kształty plafonu, które przeniesiono na meble i detale.
Z kolei w kategorii wnętrza prywatne zwyciężył Dom w Wisełce. Dom w Wisełce został zaprojektowany z myślą o komfortowym połączeniu funkcji mieszkalnych i wypoczynkowych. Projekt, którego autorem jest Tomasz Sachanowicz, realizowany we współpracy z berlińskimi architektami Hütten und Paläste oraz inwestorami, wyróżnia się nowoczesnymi wnętrzami, prostą formą i zastosowaniem naturalnych materiałów. Glina, drewno i sklejka stanowią kluczowe elementy wykończenia, co podkreśla bliskość domu z otaczającą go przyrodą. Wnętrza zaprojektowano tak, by były jasne, przestronne i otwarte na zewnętrzny ogród. „Dom dzienny” to przestronne, otwarte pomieszczenie, którego wysokość w najwyższym punkcie wynosi ponad 6 metrów. Wnętrze jest dobrze doświetlone dzięki dużym oknom w trzech ścianach zewnętrznych, które oferują widok na ogród i niebo, wprowadzając do środka naturalne światło o każdej porze dnia. W tej przestrzeni znajduje się część salonowa z wygodną, przestronną sofą, a także duża jadalnia wyposażona w stary berliński stół, który nadaje wnętrzu unikalny charakter.
Projekty krajobrazowe – zwycięzcy
W kategorii przestrzeń publiczna wygrał Plac Nowy Targ we Wrocławiu autorstwa biura a+f projektowanie przestrzeni. Otwarcie zrewitalizowanego placu Nowy Targ we Wrocławiu miało miejsce w pierwszych dniach lipca 2024 r., po pracach trwających od jesieni roku ubiegłego. Prace modernizacyjne objęły zarówno nasadzenia roślinne, jak i roboty konstrukcyjne. Konieczne było rozbetonowanie placu, aby zrobić miejsce dla nowych nasadzeń, co było kluczowym elementem projektu rewitalizacji. Jednym z głównych celów rewitalizacji placu Nowy Targ we Wrocławiu było wprowadzenie na plac dużej liczby roślinności. Na placu pojawiło się 172 drzewa, 193 paprocie, 13 tysięcy traw, 23 tysiące roślin cebulowych oraz 27 tysięcy bylin i pnączy. Jesienią planowane jest wprowadzenie dodatkowych roślin cebulowych, co pozwoli na urozmaicenie szaty roślinnej placu i zapewni jego atrakcyjność przez cały rok.
W kategorii ogrody prywatne wygrał Modern Natural Garden projektu Botanical Ogrody Bylinowe. To przestrzeń na przedmieściach Lublina, która na 25 arach łączy tradycje ogrodów bylinowych z nowoczesnymi akcentami. Inspiracją do stworzenia tego projektu były holenderskie i angielskie ogrody, charakteryzujące się minimalistyczną formą, przejrzystością kompozycji i harmonią z otoczeniem. Kierunek projektowania wyznaczyła nowoczesna bryła domu, nawiązująca do architektury Belgii i Holandii. Celem projektu Modern Natural Garden było stworzenie przestrzeni pełnej barw, będącej przedłużeniem funkcji mieszkalnej budynku, a jednocześnie miejsca idealnego do relaksu, medytacji i kontaktu z naturą. Celem projektu Modern Natural Garden było stworzenie przestrzeni pełnej barw, będącej przedłużeniem funkcji mieszkalnej budynku, a jednocześnie miejsca idealnego do relaksu, medytacji i kontaktu z naturą. Ogród składa się z dwóch poziomów, z których każdy pełni inną funkcję. Górna część obejmuje dom, taras oraz podjazd. Strefa frontowa została zaprojektowana jako wizytówka posesji, z nowoczesną wiatą garażową otoczoną rabatami bylinowymi. Po stronie bocznej znalazło się miejsce na fontannę z wykończeniem ze stali kortenowskiej, niewielki zbiornik wodny oraz bujne nasadzenia, które wprowadzają nieco dynamiki do przestrzeni.
Zobacz również:
- Wystawa „Jakub Szczęsny. Polskie Projekty Polscy Projektanci” w Muzeum Architektury we Wrocławiu
- Konkurs Wnętrze Roku SAW 2025 rozstrzygnięty! Zobacz nagrodzone projekty!
