Pracownia ATELIER 38 podjęła się zadania rewitalizacji zabytkowych budynków zamkowych w Hradcu nad Moravicí. Zobacz imponujący efekt jej prac!
Zamek w Hradcu nad Moravici
Obszar zamkowy Hradec nad Moravicí znajduje się na terenie Południowego Śląska, w paśmie górskim Niski Jesionik. Kompleks należy do największych w Republice Czeskiej – oprócz Czerwonego Zamku (Červený zámek) obejmuje Biały Zamek (Bílý zámek), Białą Wieżę (Bílá věž) i park. W 2001 roku zespół zamkowy został uznany za narodowy zabytek kultury.
Czerwony zamek jest ważnym ośrodkiem społecznym i kulturalnym. Odbywa się tu między innymi międzynarodowy konkurs interpretacji i festiwal muzyczny „Hradec Beethovena” oraz duże festiwale kulturalne „Hradecký slunovrat” i „Hrady CZ”. Neogotycki Czerwony zamek, pełen romantycznych wieżyczek i blanek zaliczany jest powszechnie do jednych z najpiękniejszych tego typu obiektów w Czechach.
Historia Zamku w Hradcu
Zespół stajni (czyli właśnie tak zwany Czerwony zamek) powstał w 1880 roku według projektu wrocławskiego architekta Alexisa Langera. Inspiracją były niemieckie zamki gotyckie, w tym głównie zamek Krzyżaków w Malborku. Książe K.M.Lichnowski stworzył w Czerwonym zamku stajnię dla swoich koni pełnej krwi angielskiej, z zajezdnią dla bryczek i powozów, kuźnią i piwnicami. Na terenie obiektu znajdowała się też wieża mieszkalna z pokojami gościnnymi, wieża zegarowa oraz główna brama wjazdowa.
Burzliwa historia XX wieku znalazła swoje odbicie w zamkowych budynkach. Książe Lichnowski stracił swoje zainteresowanie hodowlą koni na rzecz coraz większej fascynacji motoryzacją. W 1913 roku rodzina książęca przeniosła z Hradca swą główną siedzibę. W czasie pierwszej wojny światowej zamkowe stajnie wykorzystywano jako szpital dla rannych koni z frontu wschodniego.
W latach trzydziestych Lichnowscy chcieli rozebrać praktycznie nieużywany budynek. Nie zgodziły się na to władze młodej Republiki Czeskiej, argumentując, że miejsce to posiada wielkie walory turystyczne i historyczne. Pod koniec drugiej wojny światowej zamek został uszkodzony w czasie jednego z bombardowań i częściowo spłonął. Po zakończeniu działań wojennych został prowizorycznie wyremontowany. Stajnie zostały przebudowane na restaurację z hotelem i zapleczem społeczno-kulturalnym. W 1972 roku część budynków ponownie spłonęła. Do dzisiaj zachował się stan obiektu z remontu w 1975 roku.
Rewitalizacją zamku
W pierwszym etapie odbudowy kluczowe było zabezpieczenie niestabilnych murów, sklepień, balkonów i więźby dachowej oraz wymiana dachówek i lukarn. W tej fazie starano się zachować w jak największym stopniu oryginalne mury.
Elewacja zamku z czerwonej cegły licowej z wstawkami z czerwonego piaskowca została ozdobiona ręcznie wykonanymi elementami – herbami, grawerowanymi płytami, gargulcami, maszkaronami, rozetami, zakończeniami, posągami bazyliszka i głowicami kominów. Oryginalna kamienna miniatura „Wieża” powróciła na wierzchołek ściany szczytowej Górnej Stajni.
Sklepienie Dolnych Stajni (dawnego szpitala dla rannych koni) zostało przywrócone do pierwotnego układu. Dziś służy jako miejsce wystaw i koncertów, a także gliptoteka – ekspozycja oryginalnych rzeźb oraz fragmentów kamiennych dachów i elewacji.
Skośne lukarny zostały zbudowane według projektu z lat pięćdziesiątych i dostosowane do obecnych przepisów mieszkaniowych. Do pokrycia dachu użyto dachówki łupkowej, z której powstały wszystkie wykończenia.
Rewitalizacja zamku stała się dobrą okazją do ponownego ujednolicenia dziedzińca, na którym odbywają się liczne wydarzenia kulturalne. Został on w całości pokryty kostką granitową, a tak zwana ukryta fontanna stwarza przyjemny mikroklimat w gorące, letnie dni.
Studio ATELIER 38
ATELIER 38 to pracownia architektoniczno-projektowa powstała w 2000 roku. Jej członkowie realizują zlecenia wykorzystując zarówno klasyczne, jak i alternatywne technologie, bardzo duży nacisk stawiając na rozwiązania proekologiczne. Pracownia współpracuje z szerokim wahlarzem ekspertów z różnych dziedzin.
Zdjęcia: BoysPlayNice
Zobacz również: Zamek Gniew – z wizytą w siedzibie królów | Rekonstrukcja i renowacja zamku Helfštýn
