Przedszkole Hvězdička, czyli Mała Gwiazda, stanęło na niewielkiej narożnej działce w czeskich Šlapanicach, pośród domów jednorodzinnych. Pracownia ČTYŘSTĚN stanęła przed wyzwaniem stworzenia w pełni funkcjonalnego obiektu edukacyjnego na ograniczonej przestrzeni. Rozwiązanie okazało się zaskakujące – kompaktowy budynek z dwiema salami na parterze, ukrytym ogrodem oraz salą lekcyjną na dachu, która przypomina pokład statku. Sprytnie zaprojektowane tarasy powiększają przestrzeń wewnętrzną, a przemyślany układ funkcjonalny maksymalnie wykorzystuje każdy metr kwadratowy działki.
Funkcjonalny układ na ograniczonej przestrzeni – architektoniczna układanka
Znalezienie odpowiedniej lokalizacji dla przedszkola w mieście stanowi nie lada wyzwanie. Obiekt powinien znajdować się blisko domów mieszkalnych, w spokojnej okolicy z dala od intensywnego ruchu, a jednocześnie zapewniać przestrzeń do zabawy na świeżym powietrzu. Władze Šlapanic zdecydowały się na budowę w miejscu dawnego sklepiku w dzielnicy willowej – spokojna okolica gwarantowała bezpieczeństwo, ale ograniczenia przestrzenne wymagały kreatywnego podejścia.
Architekci z pracowni ČTYŘSTĚN świadomie zrezygnowali z typowego rozwiązania, które zakładałoby umieszczenie jednej sali na piętrze. Zamiast tego opracowali układ pozwalający zmieścić obie sale lekcyjne na parterze, zachowując bezpośredni dostęp do ogrodu dla wszystkich podopiecznych. Centralna szatnia pełni jednocześnie funkcję głównej przestrzeni komunikacyjnej, łącząc wszystkie strefy budynku. Kompaktowe rzuty zostały rozszerzone o zewnętrzne tarasy, dzięki którym dzieci mogą korzystać z przestrzeni zewnętrznej bez konieczności zmiany obuwia. Główne wejście od strony północnej wyróżnia charakterystyczna wnęka w fasadzie, która zachowuje linię zabudowy sąsiednich domów i jednocześnie maksymalizuje powierzchnię użytkową obiektu.
Wnętrza pełne koloru i przemyślanych detali – przestrzeń przyjazna najmłodszym
Przekraczając próg przeszklonych drzwi, wkracza się do jasnożółtej centralnej szatni – serca komunikacyjnego całego przedszkola. Stąd rozprowadzenie do sal lekcyjnych i ogrodu jest intuicyjne i bezpośrednie. Przestrzeń łączy się również z zapleczem gastronomicznym, sanitariatami dla personelu oraz schodami prowadzącymi na piętro, gdzie zlokalizowano gabinet dyrektora, pokój socjalny i pomieszczenia techniczne.
Sale lekcyjne zostały podzielone na dwie strefy o kontrastującej kolorystyce – jedną przeznaczoną do spożywania posiłków, drugą do zabawy. Ten wyraźny podział porządkuje poranne aktywności i stanowi naturalną granicę podczas popołudniowych zabaw. Mimo kompaktowych wymiarów przestrzenie są efektywnie zagospodarowane dzięki specjalnie zaprojektowanym meblom montowanym na ścianach, które służą zarówno do przechowywania, jak i stanowią elementy zabawowe. Szerokie parapety okien wychodzących na ulicę i ogród zostały zaprojektowane jako dodatkowe siedziska, zapewniając nawet najmniejszym wychowankom dobry widok na zewnątrz. Akustyczne sufity, miękkie podłogi winylowe i wewnętrzne rolety gwarantują komfort akustyczny niezbędny w przestrzeniach edukacyjnych dla dzieci.
Ogród-statek i taras na dachu – kreatywne wykorzystanie każdej powierzchni
Sala lekcyjna na dachu stanowi najbardziej niekonwencjonalny element całego założenia. Dostępna przez pokój nauczycielski lub białe spiralne schody bezpośrednio z ogrodu, przestrzeń z podwyższonymi grządkami ogrodowymi rzeczywiście przywodzi na myśl pokład statku.
Sam ogród, choć niewielki, został zaprojektowany z myślą o różnorodnych aktywnościach. Wzdłuż wschodniego ogrodzenia stanęła duża konstrukcja wspinaczkowa z drewna akacjowego połączona ze spiralnymi schodami. Tarasy połączone z salami lekcyjnymi przez przesuwane szklane ściany otwierają się na piaskownicę otoczoną betonowymi blokami do siedzenia. Południowe ogrodzenie mieści małą scenę z domkami do zabawy i schowkiem na zabawki. Centralnym punktem ogrodu jest ozdobna wiśnia, która w przyszłości zapewni naturalny cień. Pas trawy z utwardzoną ścieżką i furtką oddziela plac zabaw od ulicy, a drewniane ogrodzenie wraz z ozdobnymi krzewami stanowi przyjemne tło dla widoków z wnętrza.
Wyraźne strefy ogrodu, wyznaczone przez różne materiały i granice przestrzenne, oferują bogactwo możliwości zabaw i aktywności, jednocześnie jasno określając ramy przestrzenne. Przedszkole Hvězdička w Šlapanicach to przykład architektury, która mimo ograniczeń działki oferuje pełnowartościową przestrzeń edukacyjną – funkcjonalną, bezpieczną i stymulującą rozwój najmłodszych.
Zobacz również:
- Zbudowali apartamenty w kamieniołomie. Mieszkańcy są zachwyceni!
- Tam, gdzie kiedyś drukowano gazety, dziś mieszkają ludzie
