W gęstej zabudowie historycznego centrum Bolzano, przy Via Museo, wyrósł budynek mieszkalny, który zastąpił dawną drukarnię grupy wydawniczej Athesia. Architekci z pracowni NOA zmierzyli się z wyzwaniem wpisania współczesnej architektury w zabytkowy kontekst. Efekt ich pracy uwiecznił fotograf Alex Filz.
Historyczna fasada i nowoczesna bryła
Projekt rewitalizacji działki u zbiegu Via Museo i Via Cassa di Risparmio rozpoczął się w 2016 roku, zgodnie z miejskim planem zwiększenia udziału przestrzeni mieszkalnej w historycznym centrum Bolzano. W 2019 roku grupa Athesia powierzyła pracowni NOA nadzór nad projektem budynku mieszkalnego przy Via Museo 42. W tym czasie bryła budynku była już zdefiniowana i zatwierdzona pod kierunkiem studia Planpunkt.
Nowa kubatura w pełni odzwierciedla skalę historycznego centrum Bolzano. To miejski budynek z wąską fasadą przy Via Museo, pochodzącą z końca XIX wieku, ozdobioną ostrołukowymi oknami i boczną wieżyczką. Fasada została całkowicie odrestaurowana z powodów konserwatorskich, odsłaniając serię mozaik ukrytych wcześniej pod tynkiem. Nowa bryła rozciąga się na 75 metrów w stronę wewnętrznego dziedzińca, z dwoma głównymi fasadami skierowanymi na wschód i zachód. Krótka północna ściana budynku wychodzi na kościół Najświętszego Serca.
Konstrukcja wykonana jest z bloczków betonowych, o zróżnicowanych wysokościach podyktowanych wymaganymi odległościami od sąsiednich budynków. Budynek ma 7 kondygnacji naziemnych o maksymalnej wysokości 23 metrów oraz cztery poziomy podziemne przeznaczone na garaż, którego budowa została ukończona w pierwszej fazie projektu w 2021 roku. Z wyjątkiem parteru i pierwszego poziomu podziemnego, które przeznaczono na cele komercyjne, cały budynek ma charakter mieszkalny.
Purystyczna kompozycja fasady inspirowana historią
NOA podeszło do projektu, jednocześnie pracując nad studiami fasady i testując konfiguracje układów mieszkań. Działając w kontekście historycznego centrum miasta, architekci zajęli się typologią miejskich kamienic i dokładnie przestudiowali charakterystyczne elementy pobliskich budynków historycznych.
„Miejskie kamienice z XIX wieku w Bolzano wyraźnie rozróżniają bazę, główny kształt fasady i dach. To język architektoniczny głęboko zakorzeniony w historii wczesnych budynków renesansowych, który przetrwał do współczesności, i który zaimplementowaliśmy również w tym projekcie” – wyjaśnia Andreas Profanter, architekt i partner w NOA.
Zróżnicowane traktowanie komponentów fasady jest w tym przypadku subtelne i eleganckie, osiągnięte poprzez specjalny rodzaj tynku o różnej wielkości ziarna. Co więcej, aby złagodzić długość głównego frontu, NOA w konsultacji z władzami konserwatorskimi zaproponowało delikatną zmianę koloru w miejscu, gdzie bryła wystaje.
„Baza o wysokości 4,5 metra wykończona jest trójwymiarowym tynkiem w ziemistych odcieniach. Cienka linia, przypominająca gzyms, oddziela ją od górnego tynku, który ma drobniejsze ziarno i ciemniejsze nakrapianie wzbogacające fasadę kontrastem” – wyjaśnia architekt Profanter.
48 mieszkań z widokiem na historyczne arkady
„Wzbogaciliśmy fasadę, wprowadzając ościeża okienne w grubości ściany obwodowej – dzięki temu udało się zoptymalizować dopływ naturalnego światła i poszerzyć widok na otoczenie. To rozwiązanie, mające istotny wpływ na kompozycję elewacji, nawiązuje do charakterystycznych, skośnych krawędzi spotykanych w historycznych budynkach alpejskich miast” – wyjaśnia architekt Francesco Padovan.
Okno pełnej wysokości, zlicowane z wnętrzem i z drewnianą ramą, jest elementem architektonicznym będącym rdzeniem projektu fasady. W loggiach i na balkonach balustrada wykonana jest ze szkła.
Nowa struktura mieści łącznie 48 mieszkań, w tym jednostki jedno- i dwupokojowe, dla których NOA zaprojektowało plany pięter oraz wybrało wykończenia wnętrz: podłogi, armaturę sanitarną i moduły kuchenne. System oznakowania na różnych piętrach, również zaprojektowany przez studio, wzbogaca projekt kolorowymi elementami graficznymi. Wśród części wspólnych znajduje się duży zielony taras na pierwszym piętrze.
„Apartamenty wychodzące na Via Museo należą do najbardziej przestronnych. To właśnie tutaj historyczna fasada połączona została z nową strukturą, tworząc wyjątkowo nastrojowe przestrzenie – jak kuchnia i strefa dzienna z wykuszem umieszczonym w zabytkowej wieżyczce” – dodaje architekt Francesco Padovan.
Komunikacja zorganizowana jest wokół dwóch klatek schodowych, połączonych korytarzem rozciągającym się wzdłużnie przez budynek. Ze względu na obecność sklepu na parterze, klatka schodowa obsługująca wejście od Via Museo zaczyna się przy bocznym wejściu do nowego budynku, a następnie wchodzi do struktury na pierwszym piętrze. To imponujące wejście z widokiem na historyczne arkady, z nowymi schodami z piaskowca osadzonymi w metalowej ramie, odsłaniającymi oryginalne historyczne stopnie jako przypomnienie początkowego połączenia. Projekt Museumstrasse 42 pokazuje, że współczesna architektura mieszkaniowa może z szacunkiem wpisać się w zabytkową tkankę miasta, oferując jednocześnie komfort i funkcjonalność XXI wieku.
Zobacz również:
- Kiedyś przytułek, dziś nowoczesny kampus. Spektakularna metamorfoza
- Zobacz, gdzie Makłowicz zbuduje swoje chorwackie apartamenty
