Krytycy okrzyknęli go najbardziej tajemniczym i cenionym artystą na świecie. Jego prace poruszają tematy, o których normalni ludzie boją się mówić. Nikogo na świecie nie „słucha” się jednak tak uważnie, jak jego. To autor obrazów, murali i graffiti o wyjątkowym, nieszablonowym stylu. Poznajcie jednego z najbardziej wypływowych artystów na świecie, człowieka – ducha. Oto kolejny przedstawiciel z cyklu najwybitniejszych artystów w świecie designu. Oto Banksy.
Kim jest Banksy?
Każdy widział jego prace, ale nikt nie wie, kim on jest. Od lat trwają spekulacje, odnośnie tożsamości tego niezwykłego artysty. Do tej pory udało się ustalić jedynie to, że pochodzi on z Bristolu. Podobno Banksy zaczynał od malowania spray’em przypadkowych ścian i murów. Istnieje wiele przypuszczeń, również takich, które twierdzą, że pod pseudonimem Banksy kryje się więcej niż jedna osoba. Jedni uważają go za artystę wszechczasów, inni za zwykłego wandala.
Sam Banksy mówi, że graffiti to „najbardziej uczciwa forma sztuki, do tego ogólnodostępna. Nie ma w niej hipokryzji ani nadęcia, jest wystawiana na najlepszych ścianach w mieście”. Jego sztuka street artu charakteryzuje się wykorzystywaniem szablonów. Najbardziej znanym i rozpoznawalnym „szablonowym” projektem jest „Rat Art” – seria szczurów. Zwierzęta przedstawione są jako terroryści, którzy masowo atakują miasto. To, na co warto zwrócić uwagę to to, że RAT to anagram słowa ART. Oznacza to, że tak, jak masowo atakują miasto szczury, tak sztuka również rozleje się na ulice miasta. Ta technika przyniosła Banksy’emu rozgłos i szacunek w środowisku.
Banksy niewątpliwie wprowadził świat popkultury na nowy, zupełnie inny poziom. Dokonał rewolucji w sztuce, wyprowadzając ją z galerii oraz muzeów na ulice. Jego prace pokazują różne tematy, zarówno te błahe, jak i poważne. Jednym z najważniejszych aspektów życia jakie porusza to to nadmierny konsumpcjonizm współczesnego człowieka. Posiadanie stało się dla ludzi głównym celem, o ile nie celem życia.
Banksy – artysta wszechobecny
Jego styl wyróżnia artystyczna prowokacja oraz odważne komentarze do gorących tematów politycznych i społecznych. Jednym z ostatnich dzieł Banksy’ego jest graffiti w londyńskim wagonie metra poświęcone epidemii. Na jego profilu na Instagramie został umieszczony filmik przedstawiający proces tworzenia szczurów niosących ze sobą konkretny przekaz: „nie masz maski, to nie wchodzisz”. Sam Banksy (prawdopodobnie) wystąpił po raz pierwszy osobiście na opublikowanym przez siebie materiale ubrany w kombinezon z kapturem, goglach i masce. Materiał został obejrzany przez ponad 3.6 mln obserwatorów.
Do epidemii nawiązuje również, między innymi dzieło powstałe niedawno w Southampton General Hospital, przedstawiające pielęgniarkę w maseczce w przebraniu superbohaterki. Co ciekawe, Banksy słynie z „robienia prezentów” światowej sławy muzeom, podrzucając im swoje prace. Podkładał swoje dzieła w takich miejscach jak: Tate Gallery, New York Metropolitan Museum, British Museum czy Luwr. Władze niektórych obiektów, zauważając prezenty postanowiły dołączyć je do swoich kolekcji.
Hotel z najbrzydszym widokiem na świecie
Banksy otworzył hotel The Walled Off na palestyńskim Zachodnim Brzegu Jordanu – w Betlejem. Sam mówi o nim jako o hotelu, z którego jest najbrzydszy widok na świecie. Otwarcie miało miejsce w 100 rocznicę podpisania Deklaracji Balfoura, w której Brytyjczycy wyrazili chęć utworzenia żydowskiego państwa na terenie Palestyny. Oprócz pełnienia podstawowych funkcji hotelu projekt jest sam w sobie dziełem sztuki.
Znajdziemy w nim liczne graffiti i instalacje przedstawiające – okiem Banksy’ego, konflikt izraelsko – palestyński. Do jednych z najsłynniejszych należy wojna na poduszki pomiędzy Izraelczykiem a Palestyńczykiem. Banksy zaznaczył, że obywatele obu stron konfliktu są mile widziani, obowiązuje jedynie zakaz fanatyzmu.
Scar of Bethlehem – szopka, obok której nikt nie przejdzie obojętnie
Stworzona niedawno w hotelu The Walled Off szopka bożonarodzeniowa Banksy’ego jest nieco inna niż te wszystkie, które do tej pory widzieliśmy. Artysta umieścił rodzinę świętą na tle muru, który dzieli Izrael i Palestynę. Nad głowami Jezusa, Maryi i Józefa znajduje się dziura po kuli, przypominająca gwiazdę. Zbudowany w 2003 roku mur bezpieczeństwa budzi wiele kontrowersji. Jest to cecha wspólna z całą twórczością brytyjskiego artysty. Na dziurawym murze możemy znaleźć wyblakłe graffiti z hasłami “miłość” oraz “pokój” w języku angielskim i francuskim. Banksy oddaje w ten sposób głos ludziom, który, został on odebrany ze względu na konflikt.
Banksy i głos tych, których nikt nie słucha
Czy da się wybrać tylko kilka najlepszych prac Banksy’ego? Zdecydowanie nie. Cała twórczość artysty zasługuje na miano najlepszej, jedynej w swoim rodzaju, niepowtarzalnej. Banksy jest głosem tych, których zazwyczaj nikt nie słucha. Mówi – za pomocą swojej sztuki to, o czym inni tylko myślą. Porusza tematy, takie jak: niewolnicza praca dzieci, brytyjska monarchia, konflikty zbrojne i wiele innych. Artysta często przerabia najpopularniejsze dzieła wielkich twórców, dodając do nich ducha współczesności w negatywnym tego słowa znaczeniu.
Zdecydowanie największą sławą cieszy się przeróbka słynnego obrazu francuskiego malarza Claude’a Moneta – „Lilie wodne”. Obraz „Show me the Monet” powstał w 2005 r. jako część cyklu „Crude Oil”, w którym Banksy remiksował dzieła słynnych twórców, m.in. Vincenta van Gogha, Edwarda Hoppera czy Andy’ego Warhola. Do pięknego pejzażu artysta domalował tonące w wodzie wózki sklepowe i pomarańczowy słupek drogowy. Obraz „Show me the Monet” został wylicytowany za 7,5 mln funtów, blisko dwukrotnie więcej niż szacowali eksperci. Innym słynnym przykładem jest wizerunek Mona Lisy z wyrzutnią rakietową.
Mistrz efektownych widowisk
Banksy to z pewnością artysta z klasą, który potrafi zszokować. Po sprzedaży na aukcji organizowanej przez Sotheby’s jego obrazu, jednego z najsłynniejszych, „Dziewczynka z balonem”, za 1,2 mln dolarów, obraz uległ samozniszczeniu. Tuż po sprzedaży zaczął wyślizgiwać się z ramy i zsuwać do niszczarki, która zainstalowana była w ramie obrazu. W efekcie praca została zniszczona. Nie jest jasne w jaki sposób doszło do zniszczenia dzieła, gdyż ktoś musiał uruchomić mechanizm, który sprawił, iż obraz zsunął się do niszczarki. Istnieje wiele spekulacji na ten temat w tym jedna o tajemniczym gościu w czarnych okularach i kapeluszu. Nabywca był niezwykle zaskoczony przebiegiem zdarzeń.
„Nie mam zamiaru kiedykolwiek się ujawniać. Wystarczy już zakochanych w sobie dupków, którzy wszędzie wpychają się ze swoimi paskudnymi pyskami” – powiedział Banksy magazynowi „Swindle”.
Utrzymanie anonimowości przez artystę przez tyle lat jest jedną z najbardziej intrygujących zagadek wszechczasów. Sam Banksy mówi, że dzięki temu udało mu się uniknąć tego, co spotyka wielu artystów. Ludzie bowiem lubią wynosić kogoś na szczyt tylko po to by później patrzeć jak z niego spada. Poza tym nie znając tożsamości Brytyjczyka, łatwiej jest go wysłuchać.
Skupiamy się na tym, co przekazuje, nie myśląc o tym kim jest, czy sam przestrzega swoich wartości i co ma za uszami. Istnieją również teorie, że artysta obawia się starć z policją i również, dlatego pozostaje anonimowy. Z drugiej jednak strony, niewątpliwie jest to zabieg tworzący kult Banksy’ego, coś co sprawia, że traktujemy go jako osobę, która ma wyraźny wpływ na kulturę, a nie przeciętnego grafficiarza.
Dziś prace Banksy’ego są wyceniane na coraz więcej. W 2007 roku na aukcji Sotheby’s akryl „Bombing Middle England” został sprzedany za 102 tys. funtów. W roku 2008 swój rekord pobił obrazem „Keep it spotless” – na aukcji charytatywnej w Nowym Jorku poszedł za 1,8 mln dolarów. W 2012 roku najwyższą cenę na listopadowej aukcji Sotheby’s w Nowym Jorku – 365 tys. dolarów – osiągnął obraz „You Told That Joke Twice” przedstawiający klauna ciągniętego przez policjantów po ziemi. Artysta ostrzega przed wymuszoną sławą. „Jeśli tworzysz tylko po to, by zostać sławnym, nigdy nie zostaniesz sławnym”.
Zobacz również:
