Centrum Kompetencji STOS – projekt pracowni Arch-Deco

Na terenie kampusu Politechniki Gdańskiej rozpoczęła się właśnie budowa najnowocześniejszego centrum informatycznego w naszej części Europy – Centrum Kompetencji STOS (Smart and Transdisciplinary knOwledge Services). W jego ramach powstanie m.in. specjalna serwerownia z superkomputerem zdolnym do wykonywania skomplikowanych obliczeń i symulacji. Inteligentny obiekt oraz jego bezpośrednie otoczenie opakowane będą w funkcjonalną formę architektoniczno-urbanistyczną spod kreski gdyńskiego biura Arch-Deco.

Projekt Centrum Kompetencji STOS

Realizowany projekt Centrum Kompetencji STOS to wynik zwycięstwa w otwartym konkursie na opracowanie koncepcji architektoniczno-urbanistycznej, organizowanego przez Politechnikę Gdańską. Powierzchnia głównego obiektu to ok. 12 tys. m2. Powstaje on na rozległej, otoczonej zielenią działce, u podnóża parku i tzw. Szubienicznej Góry w Gdańsku-Wrzeszczu.

W najbliższym sąsiedztwie znajduje się również historyczny Gmach Główny Politechniki Gdańskiej. Oprócz budowy samego Centrum, inwestycja obejmie też zagospodarowanie pobliskiego terenu, który zamieni się w wysokiej klasy przestrzeń publiczną.

Sercem powstającego Centrum Kompetencji STOS będzie tzw. bunkier, w którym umieszczona zostanie serwerownia. Ma ona spełniać najwyższe standardy bezpieczeństwa danych i chronić je m.in. przed ogniem, wodą, a nawet polem elektromagnetycznym. Stąd też pomysł architektów, aby – wykorzystując istniejącą, kaskadową rzeźbę terenu – tę część obiektu ukryć częściowo pod ziemią, w głębi działki.

– Ze względu na wymagania techniczne i potrzebę podziału funkcjonalnego budynku, jego bryła została rozczłonowana na trzy wizualnie oraz funkcjonalnie zróżnicowane części. Podziemna, w celu zapewnienia maksymalnej ochrony danych, mieścić będzie część serwerowni z bunkrem. Na niej osadzone zostały dwie bryły – dydaktyczna oraz operacyjna – tłumaczy Zbigniew Reszka, architekt i prezes biura Arch-Deco. – Kluczowe było też zaplanowanie przebiegu osi kompozycyjnej przez działkę. Dlatego części A i B ulokowaliśmy po obu jej stronach, zachowując w ten sposób widok na Gmach Główny PG – dodaje.

Wykorzystanie naturalnego ukształtowania terenu

Dla podkreślenia wrażenia niedostępności bryły operacyjno-technicznej, zostanie ona częściowo wbita w zbocze i pokryta blachą tytanowo-cynkową w kolorze antracytu. Z kolei druga część obiektu to przestrzeń biurowo-dydaktyczna, o zdecydowanie lżejszym, bardziej otwartym i zapraszającym do środka charakterze. Jej fasada będzie utrzymana w kolorze srebrnym. To tam znajdzie się wejście główne do Centrum Kompetencji STOS.

– Bryła części dydaktyczno-biurowej, która zaprojektowana została jako ogólnodostępna dla studentów pełni również rolę dominanty kompozycyjnej – wyjaśnia Zbigniew Reszka. – Usytuowana została wzdłuż osi kompozycyjnej całego założenia architektonicznego, będącej też osią historycznego Gmachu Głównego PG. Wykorzystując naturalne ukształtowanie terenu, wzdłuż osi umiejscowiliśmy trakt pieszy ze schodami, przestrzenie do odpoczynku, miejsca siedzące i elementy tarasowe dostępne z różnych poziomów budynku. Dzięki temu zabiegowi przestrzeń publiczna zaprasza użytkowników do wkroczenia między budynki, a także na szczyt wzniesienia z projektowanym założeniem parkowym, skąd otwiera się widok na Gmach Główny PG – tłumaczy.

Sąsiedztwo historycznego budynku Gmachu Głównego Politechniki Gdańskiej

Ogromną zaletą terenu, gdzie powstaje Centrum Kompetencji STOS, jest sąsiedztwo historycznego budynku Gmachu Głównego Politechniki Gdańskiej. To kluczowy i najbardziej prestiżowy elementu kampusu uczelni. Architektom zależało na podkreśleniu tej bliskości i nawiązaniu pewnego rodzaju dialogu między budynkami.

Bryły STOS nie mają jednak z historyczną zabudową konkurować, a raczej ją uzupełniać. Świadczy o tym nie tylko ich kształt i umiejscowienie, ale również wykorzystanie materiałów nawiązujących do tych, użytych w budynku Gmachu Głównego: cegły, blachy cynkowo-tytanowej czy kamienia.

– Na przestrzeni lat więź kampusu z otaczającą zielenią od strony południowo-zachodniej została zatracona, a budynek Gmachu Głównego stał się wyizolowany – tłumaczy Michał Baryżewski, współzałożyciel biura Arch-Deco. – W założeniu idei zrównoważonego rozwoju przestrzeń kampusu powinna być otwarta i powiązana z miastem. Dlatego jednym z głównych punktów projektu jest spójny system atrakcyjnej i funkcjonalnej przestrzeni publicznej, o wysokiej estetyce oraz nowoczesnych rozwiązaniach technologicznych i komunikacyjnych. Chcieliśmy, aby nawiązywały one do historycznych układów planistycznych i scalały istniejąca i projektowaną zabudowę – dodaje architekt.

Rekreacyjno-dydaktyczna przestrzeń publiczna

Teren otaczający przyszłe zabudowania Centrum to miejsce, które zyska zupełnie nową jakość. Powstanie tam rekreacyjno-dydaktyczna przestrzeń publiczna z parkiem na wzgórzu widokowym. Jej punktem centralnym będą schody terenowe, podkreślające główną oś widokową. Wspólnie z inwestorem zdecydowano o maksymalnym zachowaniu istniejącego drzewostanu, aby chronić i eksponować dziedzictwo starej linii zieleni.

Centrum Kompetencji STOS to największa realizowana obecnie inwestycja infrastrukturalna w Gdańsku, a jej całkowity koszt to ponad 200 mln zł. Jak mówi rektor Politechniki Gdańskiej, prof. Krzysztof Wilde: – Budowa centrum jest odpowiedzią na potrzeby rynku w zakresie usług badawczo-rozwojowych B+R, które wymagają obliczeń, transferu i przetwarzania oraz archiwizacji ogromnych zbiorów danych. 

Pracownia Arch-Deco

ARCHDECO to biuro architektoniczne założone w 1989 roku przez Zbigniewa Reszkę, założyciela Twórczości Architektonicznej w Gdańsku oraz Michała Baryżewskiego, stypendystę Fulbrighta w USA, oferujące kompleksową obsługę projektową inwestycji budowlanych w zakresie architektury i wnętrz począwszy od faz przygotowawczych inwestycji po nadzorowanie i prowadzenie budowy łącznie z zastępstwem inwestorskim, generalnym wykonawstwem. Na swoim koncie ma wiele ciekawych projektów. Jednym z nich jest zachwycający Dom nad Bulwarem.

Wizualizacje: Pote Graphics

Zobacz również: RE: BIANCO HOUSE – dom szyty na miarę od REFORM Architekt | Centrum Olimpijskie im. Jana Pawła II w Warszawie