Igor Mitoraj – sylwetka, życie i twórczość

Igor Mitoraj był artystą ukazującym figurę ludzką pod postacią najczystszego dzieła sztuki. Jest tu tajemnica, wyrafinowane piękno oraz poetycka siła, czyli dokładnie to, co znajdziemy w twórczości epoki, która stanowiła największą inspirację rzeźbiarza – w antyku. Uroda antycznych rzeźb stała się znakiem rozpoznawczym Mitoraja. Postaci herosów, mitycznych bohaterów odlane w brązie lub odkute w marmurze zachwycają doskonałymi proporcjami oraz urodą kształtów.

Kim był Igor Mitoraj?

Igor Mitoraj urodził się 26 marca 1944 w Oederan w Rudawach jako syn deportowanej polskiej robotnicy przymusowej i francuskiego jeńca wojennego, oficera Legii Cudzoziemskiej o imieniu Georges. Co ciekawe, po zakończeniu przelotnego romansu, matka i ojciec Mitoraja nie spotkali się nigdy więcej. Po zakończeniu wojny matka z synem powróciła do Polski, do swoich rodziców.

Igor Mitoraj - sylwetka, życie i twórczość

Nazwisko zaś przyszły rzeźbiarz przejął po mężu Zofii Makiny, Czesławie Mitoraju, z którym wzięła ślub w 1948 roku. To w miejscowości Grojec, Igor Mitoraj spędził swoją młodość. Po ukończeniu Liceum Plastycznego w Bielsku-Białej wstąpił w 1963 r. na Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie studiował malarstwo pod kierunkiem Tadeusza Kantora.

École des Beaux-Arts

W 1968 roku Igor Mitoraj wyjechał do Paryża studiować w Ecole Nationale Superieure des Beaux Arts. Zaczynał tam jako malarz i grafik, a w 1976 roku miał swoją pierwszą wystawę w galerii La Hune w Dzielnicy Łacińskiej, związanej z księgarnią o tej samej nazwie.

Igor Mitoraj - sylwetka, życie i twórczość
Rzeźby Igora Mitoraja

Jego przeznaczeniem jednak od zawsze była rzeźba. Niedługo później otrzymał propozycję przygotowania wystawy dla galerii ArtCurial w Paryżu, prowadzonej przez bratanka ówczesnego prezydenta Francji, Mitteranda. Aby przygotować materiał na wystawę, Mitoraj wyjechał na rok do centrum artystycznych odlewni pracujących w brązie oraz kamieniarzy pracujących w marmurze w Pietrasanta, we Włoszech. Tam powstały jego pierwsze brązy oraz pierwsze monumentalne rzeźby z białego marmuru z pobliskiej Carrary.

Dom w Pietrasanta

Igor Mitoraj spędził większość życia we Francji i we Włoszech. Za namową kolumbijskiego rzeźbiarza Fernando Bolero (jednego z najdroższych artystów współczesnych świata), kupił dom w Pietrasanta – włoskiej stolicy marmuru i mieście rzeźbiarzy. Dokładnie tam, gdzie tworzył m.in. Michał Anioł. Tę włoską pracownię artysta uważał za „swoje miejsca na ziemi”, choć wcześniej mieszkał w Paryżu, próbował osiedlić się w Meksyku, aby poznać sztukę Azteków i podróżował po Grecji, studiując antyczne dzieła sztuki.

Igor Mitoraj - sylwetka, życie i twórczość
Rzeźba Igora Mitoraja

Antyk źródłem inspiracji

Nietrudno zauważyć, że głównym źródłem inspiracji artysty był antyk. W swoich rzeźbach Mitoraj odwoływał się do mitologii i historii Grecji i Rzymu. Świadczą o tym nie tylko kształty i figury jego dzieł, ale także same nazwy: „Ikar”, „Centauro”, „Eros”, „Mars”, „Gorgona”, „Paesaggio Ithaka”.

Igor Mitoraj - sylwetka, życie i twórczość
Rzeźba Igora Mitoraja

Artysta, przywołując piękno i idealne proporcje rzeźb klasycznych, jednocześnie je reinterpretował, uwspółcześniał. Podkreślał niedoskonałości natury ludzkiej poprzez pęknięcia i celowe uszkodzenia powierzchni posągów. Elementem charakterystycznym prac Mitoraja są usta, które zawsze mają kształt ust autora i stanowią nieformalny „podpis” rzeźbiarza na dziele. Artysta zmarł 6 października 2014 roku wieku 70 lat.

Jego rzeźby możemy podziwiać w Paryżu, Rzymie, Mediolanie, Lozannie, Londynie, Krakowie, czy Warszawie, a sam styl polskiego rzeźbiarza rozpoznawany jest przez miłośników sztuki na całym świecie.

Igor Mitoraj - sylwetka, życie i twórczość

Twórczość Igora Mitoraja

Igor Mitoraj zaliczany jest do grona najwybitniejszych współczesnych rzeźbiarzy. Rozpoznawalny na całym świecie, w Polsce jednak w dość małym stopniu. Najwyższy czas to zmienić.

Igor Mitoraj - sylwetka, życie i twórczość
Rzeźba Igora Mitoraja

Jego prace znajdują się w kilkudziesięciu muzeach, fundacjach i siedzibach największych korporacji na świecie. Ciekawym jest fakt, że w twórczości Mitoraja często pojawiają się meduzy – córki Keto i Forkosa, które wedle Hezjoda mieszkały w pobliżu Królestwa Zmarłych. Dwie z nich zostały obdarzone darem nieśmiertelności, natomiast trzecia, Meduza, była śmiertelna i ulegała procesom starzenia. Wedle mitologii, kiedy człowiek spojrzał w oczy gorgony, zamieniał się w kamień. Motyw ten widzimy w Ikarii, Torso di Ikaro i wielu innych.

Igor Mitoraj - sylwetka, życie i twórczość
Rzeźba Igora Mitoraja

Od momentu wystawy ArtCurial w 1977 roku rzeźby i rysunki Igora Mitoraja pokazano na 120 wystawach indywidualnych na całym świecie. Jego gigantyczne rzeźby stoją w reprezentacyjnych punktach wielu miast – m.in. w Paryżu na La Defense oraz w Rzymie, Mediolanie, Lozannie, Londynie, Krakowie, Scheveningen koło Hagi, w USA i Japonii.

Najdroższa rzeźba Mitoraja na świecie

O tej rzeźbie Igora Mitoraja było zdecydowanie najgłośniej. W 2020 roku podczas aukcji Rzeźba i Formy Przestrzenne za rzeźbę Ikaria zapłacono ponad 2,7 mln zł. Rzeźba pochodziła z kolekcji mBanku. To najdroższa rzeźba tego artysty na świecie.

Igor Mitoraj - sylwetka, życie i twórczość
Igor Mitoraj – Ikaria

Trzymetrowa rzeźba „Ikaria” z 1996 roku to jedna z najważniejszych i najbardziej kompletnych figur w twórczości Igora Mitoraja. Taka sama i równie imponująca rzeźba znajduje się w słynnej paryskiej dzielnicy La Défense, obok prac innych wybitnych twórców sztuki współczesnej.

„Ikaria” to figura, przedstawiająca sylwetkę kobiety ze skrzydłami. Muskularne ciało spoczywa na umięśnionych nogach, a klatka piersiowa rzeźby jest dumnie wypięta do przodu. Ikaria pozbawiona jest głowy, lecz linia jej szyi wyraźnie wskazuje, jakby patrzyła w niebo. Majestatyczna figura jest gotowa do odlotu. Powstrzymywać ma ją tylko trzymająca za prawą nogę męska dłoń.

Igor Mitoraj - sylwetka, życie i twórczość
Igor Mitoraj – Ikaria

Łono Ikarii chroni zaś gorgona, która, jak już wcześniej wspominaliśmy, była częstym motywem prac artysty. Co ciekawe, sama sylwetka Ikarii nie wygląda na kobiecą. Jedynie zarys piersi i linia zaokrąglonych bioder może wskazywać na to, że bohaterką jest kobieta. Jak wyjaśnił to Mitoraj?

„Eros jest dla mnie pojęciem o nieokreślonej płci, jak piękno, jest to stan bytu w danym momencie. Nie da się podzielić na żeński czy męski, jest jak życie, jak powietrze. Przedstawiam też erosa w postaci kobiecej albo androgenicznej. Uduchowienie erosa podnosi zwierzęcą seksualność do rangi piękna i dobra. W „apolińskim” świecie postać męska była dominująca, podobnie jak w naszej kulturze chrześcijańskiej – popatrzmy choćby na dzieła Michała Anioła. Ikarii chciałem nadać ten stan bycia w erosie, czyli męski i żeński zarazem. To fascynujące i przemawia do mnie jako zagadka i oczekiwanie tajemniczej, nieznanej mi postaci. Dodać muszę, że poszukiwanie mojego ojca, a przez to samego siebie, miało duży wpływ na używaną przeze mnie męską symbolikę. Piękne ciało bez duszy i bez inteligencji wcale mnie nie ciekawi, musi też oddychać erotyzmem”. 

Ikaria w 2020 roku stała się najdrożej sprzedaną rzeźbą Igora Mitoraja na świecie.

Zobacz również: Banksy – wyjątkowy artysta street art | Jaime Hayon – design, humor i emocje

Udostępnij ten artykuł
Napisane przez

Redaktor w PLN Design

Subscribe
Powiadom o
guest
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments
Zapisz się do newslettera
Wpisz szukane słowo i kliknij enter