Kreta – miejsca i atrakcje, które musisz zobaczyć

Różowy piasek na plażach, błękitna woda w morzach, wąwozy o pionowych ścianach, urokliwe wysepki, miasta z architekturą z różnych epok, bujna i ciekawa przyroda oraz zabytkowe pałace mające tysiące lat. A do tego miasta pełne turystycznych atrakcji, parki wodne, akwaria i muzea. Oto Kreta – największa z greckich wysp i wakacyjny raj, w którym na pewno znajdziesz coś dla siebie.

Kreta (gr. Κρήτη, od słowa krateia – silna, łac. Creta, tur. Kirid, wen. Candia) jest ogromna – jej linia brzegowa liczy ponad 1000 kilometrów. Jest więc tylko trzy razy mniejsza niż długość granic Polski. Ciepły klimat i zróżnicowane otoczenie przyrodnicze przyciągały tu ludzi od najdawniejszych czasów.

Marcin Kieliszek - redaktor portalu PLN Design

W swojej liczącej kilka tysięcy lat historii wyspa przeżyła wiele wzlotów i upadków, stając się w ostatnich dziesięcioleciach jednym z najważniejszych dla turystów miejsc w Europie. Jakie tajemnice kryje przed Tobą Kreta? Przygotowałam dla Ciebie listę ciekawych miejsc, które warto zobaczyć, odwiedzając tę wyspę!Marcin Kieliszek, PLN Design

Kreta – łyk historii

Osadnictwo na wyspie zaczęło się w neolicie – około 7000 lat p.n.e. Rozkwit nastąpił w okresie kultury minojskiej, kiedy to powstały tu najsłynniejsze pałace, między innymi ten w Knossos. Później Kretę opanowali Mykeńczycy, po nich przyszli Rzymianie, Bizantyjczycy i arabscy piraci.

Matala - foto Tobias Reich
Matala – foto Tobias Reich

Od 1204 roku panami wyspy stali się Wenecjanie, budujący wiele fortów, portów i miast handlowych. Ich panowanie trwa ponad 350 lat, a po nich nadchodzą Turcy Osmańscy. Wreszcie, niedługo po powstaniu kreteńskim, Kreta uzyskuje niepodległość, a potem staje się częścią wolnej Grecji, w której znajduje się do dzisiaj.

Zwiedzając zabytki Krety, odnajdziemy tysiące lat historii cywilizacji ludzkiej – od neolitu, aż po współczesność. Każda kultura zostawiała po sobie inny styl w budownictwie i sztuce. Wyspa jest miejscem narodzin wielu legend i mitów, a także świadkiem bohaterstwa jej mieszkańców. Od narodzin Zeusa, Dedala, Labiryntu Minojskiego i Ariadny, po bohaterską obronę Moni Arkadiou i zakazaną Spinalongę.

Plaża Voulisma - foto Evangelos Mpikakis
Kreta – Plaża Voulisma – foto Evangelos Mpikakis

Poniżej przedstawiam Ci listę największych atrakcji Krety, które warto odwiedzić podczas pobytu na wyspie. Są to główne miasta, zabytki historyczne i przyrodnicze, a także coś bardziej sprzyjającego relaksowi – plaże i parki wodne. Każdy znajdzie tu coś dla siebie!

Miasta na Krecie

Heraklion

Stolicą i największym miastem Krety jest położony na północy Heraklion. Podobnie jak wiele innych miast na wyspie, ma on bardzo długą i burzliwą historię. Jej ślady można znaleźć na terenie całego obszaru miejskiego, a najbardziej znanym zabytkiem jest leżący w pobliżu pałac w Knossos. Ze względu na położenie i skomunikowanie, zwiedzanie Krety warto rozpocząć z tego miejsca.

Pierwsi osadnicy pojawili się w tym rejonie już w VII wieku p.n.e. W czasie rozkwitu kultury minojskiej w Knossos powstał duży ośrodek administracyjny, a Heraklion był prawdopodobnie jego portem i bramą na Morze Śródziemne. W okresie panowania kultury mykeńskiej miasto przeszło okres stagnacji. W 824 Saraceni na jego terenie zbudowali otoczony fosą fort. Po ponad stu latach Heraklion zdobyli Bizantyjczycy, by sprzedać je w 1204 roku Wenecjanom. Po nich na wyspę wkroczyło Imperium Osmańskie, a po upływie ponad 200 lat Kreta i Heraklion weszły w skład niepodległej Grecji. Od 1971 roku miasto stało się stolicą wyspy.

Kreta - Heraklion - foto Juli Kosolapova
Miasto Heraklion na Krecie – foto Juli Kosolapova

Najbardziej okazały zabytek Heraklionu pochodzi z okresu panowania Wenecjan. To zbudowana w XV wieku Twierdza Koules strzegąca wejścia do portu. Kamienny, dwukondygnacyjny budynek o surowym wyglądzie jest obecnie udostępniony zwiedzającym. We wnętrzu twierdzy można oglądać skarby wydobyte z dna morza przez ekipę słynnego Jacquesa Custeau – armatnie kule, starożytne amfory, resztki statków. Z kolei ze szczytu budowli roztacza się wspaniały widok na port i panoramę miasta. Sam port stanowi pozostałość Wenecką – na jego terenie podziwiać można między innymi Arsenał.

Spacerując po historycznych uliczkach stolicy Krety, co krok można natknąć się na ciekawe budynki. Do najbardziej znanych należy Loggia Wenecka, trzynastowieczna Bazylika św. Marka i okazała katedra św. Menasa. Miasto pełne jest też wenecki fontann. Najbardziej znana z nich – Fontanna Morosiniego – powstała w 1628 roku i składa się z ośmiu zbiorników otoczonych posągami.

W Heraklionie nie brakuje też muzeów. Zwiedzanie warto zacząć od najbardziej znanego z nich – Muzeum Archeologicznego, które prezentuje bogatą kolekcję zbiorów z okresu starożytnego, szczególnie kultury minojskiej. W Muzeum Historycznym można zapoznać się z późniejszą historią Krety, od okresu wczesnego chrześcijaństwa. Jednym z najcenniejszych eksponatów jest obraz “Góra Synaj” pędzla słynnego Kreteńczyka – El Greco. Miłośnicy natury z chęcią odwiedzą Muzeum Historii Naturalnej, które zajmuje się gatunkami spotykanymi w rejonie Morza Śródziemnego.

Chania

Na zachód od Heraklionu położone jest drugie co do wielkości miasto Krety i jej dawna stolica – Chania. Również tutaj ślady osadnictwa sięgają czasów starożytnych, a późniejsze lata przynoszą ścieranie się wpływów różnych kultur – głównie Rzymian, Wenecjan i Turków. W Chani znajdziemy wiele ciekawych atrakcji, miasto jest też dobrą bazą wypadową do zwiedzania okolicy.

Chania uważana jest za najpiękniejsze miasto na wyspie. Opinię tę zawdzięcza głównie swojej portowej części zbudowanej przez Wenecjan. W starym porcie w morzu odbijają się rzędy kolorowych kamieniczek przedzielonych wąskimi uliczkami. Na molo znajduje się malownicza latarnia morska z XVI wieku. Po Wenecjanach zachowały się też kamienne stocznie, a sąsiadujący z nimi meczet Janczarów powstał w 1645 roku.

Kreta - Chania - foto Andreas Pajuvirta
Miasto Chania na Krecie – foto Andreas Pajuvirta

Na południe od portu rozciąga się obszar Starego Miasta – najczęściej odwiedzany i fotografowany przez turystów. Zabudowania w tej dzielnicy powstawały od XII do XVI wieku i łączą w sobie wpływy wenecko-tureckie. Wiele z nich zostało zniszczonych w czasie niemieckich bombardowań podczas drugiej wojny światowej, ale na szczęście zostały odbudowane dzięki środkom z Unii Europejskiej.

Co ciekawe, jeden z najpiękniejszych budynków Chani jest stosunkowo młody. To powstała w 1923 roku klasyczna Hala Targowa wzorowana na marsylskiej. Budynek nie tylko ładnie wygląda – można w nim kupić wiele świeżych produktów wytwarzanych w okolicy.

Na uwagę zasługują miejskie muzea – Archeologiczne i Historyczne – prezentujące eksponaty pochodzące od neolitu aż do czasów współczesnych. Miejscową sztukę ludową od XVIII wieku można podziwiać w Muzeum Folkloru. Miłośnicy słonej wody mogą odwiedzić Muzeum Morskie znajdujące się w Bastionie Firka. Placówka ma w swoich zbiorach modele i akcesoria wielu okrętów.

Retimno

Trzecim co do wielkości miastem Krety jest Retimno. To kolejne miejsce powstałe jeszcze w okresie minojskim, nad którym panowali później Wenecjanie i Turcy. Najbardziej widocznym śladem tamtych czasów jest okazała fortyfikacja zbudowana przez tych pierwszych – La Fortezza. Grube mury obronne budowli miały chronić port i miasto przed inwazją wrogów. Fortyfikacja zbudowana w XVI wieku już w 1646 roku padła pod naporem Turków. Dzisiaj stanowi największą atrakcję turystyczną Retimno, a z jej murów roztacza się piękny widok na morze i stare miasto.

Kreta - Retimno - foto Igor Ladigin
Retimno | Rethymno – Prawdziwy klenot Krety – foto Igor Ladigin

W architekturze miasta łączą się wpływy weneckie i tureckie. Spacerując jego wąskimi uliczkami natkniemy się na fontanny, meczety i kościoły. Najbardziej znanym z nich jest kościół Czterech Męczenników, nazwany tak na cześć Kreteńczyków, którzy odmówili przejścia na islam i zostali straceni.

Retimno ma jeszcze jedną zaletę – położenie. Wokół miasta rozciągają się pasma górskie pełne jaskiń i wąwozów. Jest to więc doskonałe miejsce dla miłośników bardziej aktywnej turystyki. Dla bardziej leniwych pozostają ładne plaże, których w okolicy jest zatrzęsienie.

Knossos

Pięć kilometrów na południowy wschód od Heraklionu położony jest najbardziej znany zabytek Krety – pałac w Knossos. Ślady osadnictwa ludzkiego w tym miejscu sięgają 7 tysięcy lat p.n.e., jednak najbardziej znane pochodzą z okresu minojskiego, kiedy to zbudowany został okazały pałac otoczony licznymi willami.

Budowla w Knossos powstawała na przestrzeni wielu stuleci. Jej początki sięgają roku 2000 p.n.e. Ostatecznie pałac z przyległościami zajął powierzchnię ponad 24 tysięcy metrów kwadratowych. Na jego najniższym poziomie znalazło się ponad 1000 niewielkich pomieszczeń połączonych korytarzami. Pierwszym odkrywcom ich wygląd skojarzył się z rozbudowanym labiryntem, stąd połączenie tego miejsca z mitem o Labiryncie Minotaura i królu Minosie.

Kreta - Pałac w Knossos - foto Egor Myznik
Kreta co warto zobaczyć – Pałac w Knossos – foto Egor Myznik

Ruiny pałacu Knossos współcześnie zostały odkryte w 1878 roku przez Minosa Kalokairinosa – mieszkańca Heraklionu. Prace wykopaliskowe ruszyły na dobre pod koniec XIX wieku i szybko okazało się, jak ogromną budowlą był zespół pałacowy. Oprócz poziomu “labiryntu”, który okazał się pracowniami rzemieślników, archeolodzy odkryli wielką salę tronową, teatr, liczne magazyny, a na piętrze bardziej przestronne pomieszczenia związane z kultem zmarłych.

Obecnie Knossos jest dostępne dla zwiedzających. Obiekt został odrestaurowany w dużym, choć budzącym kontrowersje stopniu. Na jego terenie można podziwiać charakterystyczne, czerwone kolumny (dawniej cedrowe, dziś betonowe), Salę Tronową pokrytą malowidłami, elementy wyposażenia i rzeźby. W pobliskim Heraklionie, w Muzeum Archeologicznym, wystawione są oryginalne freski odkryte w pałacu.

Ciekawe miejsca na Krecie

Klasztor Moni Arkadiou

Klasztor Moni Arkadiou jest dla Kreteńczyków jednym z najważniejszych miejsc na wyspie i symbolem bohaterskiej walki o niepodległość. Budowla położona jest na wzgórzu o wysokości 500 metrów, około 25 kilometrów na południowy wschód od Retimno.

Według legendy założycielem Moni Arkadiou był sam bizantyjski cesarz Arkadiusz. Nie ma na to żadnych dowodów, ale same budynki pochodzą z czasów Wenecjan. Jednym z nich jest renesansowo-barokowy kościół o przepięknie wykonanej fasadzie.

Klasztor Moni Arkadiou
Klasztor Moni Arkadiou na Krecie

W czasie walk o niepodległość klasztor został oblężony przez Turków. Załoga broniła się dzielnie, ale w końcu zaczęło brakować amunicji. Osmańczycy zniszczyli bramę i po walce na bagnety zepchnęli obrońców do arsenału wypełnionego zapasami prochu. Tysiąc obrońców, wśród których znajdowały się kobiety i dzieci, nie chciało się poddać. Wysadzili się w powietrze, zabierając ze sobą ponad tysiąc napastników.

To dramatyczne wydarzenie sprawiło, że klasztor Moni Arkadiou stał się symbolem męstwa i największego poświęcenia w walce o ojczyznę. Dzisiaj zabudowanie klasztorne odwiedzają tysiące turystów składając hołd złożonym w mauzoleum obrońcom.

Spinalonga

Przy wschodnim wybrzeżu Krety znajduje się niewielka wysepka Spinalonga. To miejsce o bardzo ciekawej historii i dwóch zupełnie różnych obliczach. Osadnicy pojawili się tutaj już w czasach starożytnych, jednak dopiero Wenecjanie w XV wieku osiedli tu na stałe. Wydobywano tu sól morską, a ponieważ wysepka miała strategiczne położenie, w 1579 rozpoczęła się budowa fortyfikacji.

Kreta - Spinalonga - foto Nadine Marfurt
Spinalonga – wyspa żywych trupów – przeklęta grecka wyspa – foto Nadine Marfurt

Okazała forteca została otoczona murami, a obok niej wyrosło piękne miasteczko o weneckiej architekturze. Wkrótce Wenecjanie musieli ustąpić Turkom, którzy zajęli Spinalongę. Po odzyskaniu niepodległości nie chcieli oni opuścić wyspy. Aby ich do tego zmusić, Grecy zaczęli wysyłać tam chorych na trąd. Szybko powstała kolonia zaczęła się rozrastać i wkrótce chorzy byli jedynymi mieszkańcami. Leprozorium przetrwało aż do 1957 roku, skutecznie odstraszając wszystkich zwiedzających.

Obecnie Spinalonga stała się atrakcją turystyczną. Położona wśród lazurowych wód oferuje piękne widoki na Kretę, dobrze zachowaną fortecę i weneckie miasteczko. Dodatkową zachętę dla turystów stanowi atmosfera grozy i tajemnicy związana z byłą kolonią chorych. Łatwy dostęp do wyspy sprawia, że corocznie odwiedzają ją setki tysięcy turystów.

Atrakcje przyrodnicze Krety

Na zwiedzających Kretę czekają nie tylko skarby historii. Wyspa jest ogromna i zróżnicowana, na lądzie i w morzach wokół niej żyje wiele ciekawych gatunków roślin i zwierząt, często spotykanych jedynie tutaj.

Pasma górskie przecinają liczne wąwozy o zróżnicowanej długości i stopniu trudności, które cieszą się dużą popularnością wśród miłośników bardziej aktywnej turystyki. W wapiennych skałach znajdują się liczne jaskinie zamieszkiwane przez ludzi już w czasach neolitu. Miłośnicy przyrody znajdą też na wyspie jedyne słodkowodne jezioro otoczone górami, w którym spotkać można żółwie.

Jaskinia Dikte

Wiele obszarów Krety pokrywają skały wapienne łatwo ulegające erozji. Woda z czasem rozpuszcza węglan wapnia, tworząc kominy skalne i jaskinie. Na wyspie istnieje ich ponad 3000. Pozbawione światła słonecznego podziemne królestwo, pełne tajemniczych komnat wypełnionych stalaktytami od dawna fascynowało ludzi i stanowiło bazę powstania wielu legend i mitów.

Kreta - Jaskinia Dikte - foto allincrete.com
Jaskinia Dikte (Psychro, Jaskinia Dikti, Dikteon Andron Cave) – foto allincrete.com

Najsłynniejsza kreteńska jaskinia to Dikte, która przez starożytnych Greków uważana była za miejsce narodzin Zeusa. Pieczara znajduje się na płaskowyżu Lasithi, niedaleko wioski Psychro, do której można dojechać samochodem. Wejście do Dikte położone jest około 200 metrów nad parkingiem. Chociaż odległość nie jest duża, samo podejście jest dość strome. Osoby o mniejszej sprawności fizycznej mogą wynająć osiołka i na nim dojechać na górę. W czasie wspinaczki warto spojrzeć za siebie na wspaniałą panoramę Krety.

Wnętrze jaskini Dikte wypełniają wspaniałe formy naciekowe. Strop zdobią liczne stalaktyty, a ściany pokryte są wapiennymi “rzeźbami”. Zwiedzający mogą łatwo przemieszczać się po krętych schodach i z bliska oglądać krasowe dzieła natury. Niestety, w XIX wieku prowadzono tu w barbarzyński sposób wykopaliska archeologiczne. Część jaskini została wysadzona przy użyciu dynamitu, a wiele skarbów zrabowano.

Wąwóz Samaria

W południowo-zachodniej części Krety położona jest jej największa atrakcja przyrodnicza – Park Narodowy Samarii z wąwozem o tej samej nazwie. Mający 18 kilometrów długości suchy wąwóz jest najdłuższym tego typu obiektem w Europie.

Miejsce to przyciąga tłumy turystów spragnionych pięknych widoków i podróżniczego wyzwania. Szlak turystyczny w wąwozie ma długość 16 kilometrów i różnicę poziomów rzędu tysiąca metrów. Nie jest bardzo trudny, ale należy pamiętać, że jego przejście trwa około szęściu godzin w solidnym upale i po ciężkim podłożu. Buty turystyczne i duży zapas wody są tu koniecznością.

Wąwóz Samaria - foto Mor Shani
Wąwóz Samaria – najdłuższy, a może i najładniejszy wąwóz w całej Europie – foto Mor Shani

W zamian za to wąwóz Samaria oferuje niezapomnianą wędrówkę wśród pięknych widoków. Większość zwiedzających rozpoczyna zwiedzanie w Ksiloskalo (1227 m n.p.m.), a kończy wiosce Ajia Rumeli położonej nad Morzem Libijskim, z której wydostać się można jedynie promem. Pomiędzy tymi dwoma punktami szlak jest bardzo zróżnicowany. Największe wrażenie robią pionowe, skalne ściany, które sięgają kilkuset metrów. W najwęższym punkcie zbliżają się do siebie na odległość jedynie 3,5 metra. Miejsce to słusznie nazwano “Stalowe wrota”.

Po drodze wędrowcy mijają też okolice opuszczonej wioski Samaria. W czasach Wenecjan znajdował się w niej kościół pod wezwaniem Błogosławionej Marii (Osia Maria), od której wzięła nazwę wioska i sam wąwóz. Kolejną atrakcją jest skrzyżowanie z górskim strumieniem, a czasem też dzikie kozy, które żyją na tym terenie. Na zmęczonych turystów czekają na końcu wędrówki zachwycające widoki morza oraz tawerny.

Samaria nie jest jedynym wąwozem przyciągającym turystów. Oprócz niej warto też odwiedzić mniejsze, na przykład Agia Irini o długości 7,5 kilometra, Topolia (1,5 km) oraz Imbros. Na uwagę zasługuje też wąwóz Aradena, w którym pomiędzy pionowymi skalnymi ścianami przerzucono wąski most. Roztaczające się z niego widoki zapierają dech w piersi.

Jezioro Kournas

Około 30 kilometrów na południowy-wschód od Chani znajduje się Jezioro Kournas – jedyny naturalny słodkowodny akwen na Krecie. Położone wśród gór ma około kilometra długości i podobną szerokość. Na jego południowym krańcu utworzono rezerwat przyrody.

Jezioro Kournas - foto Manos Koutras
Jezioro Kournas – pięknie położone jezioro na Krecie – foto Manos Koutras

Woda w jeziorze ma turkusową barwę, jest bardzo czysta i ciepła. Brzegi są dość kamieniste, a wody przybrzeżne mulaste. Jest jednak prosty sposób na kąpiel – rower wodny. Za kilkanaście euro można wypożyczyć go na godzinę i opłynąć cały zbiornik kąpiąc się po drodze. W toni wodnej pływa sporo ciekawych gatunków ryb, a jeżeli ma się szczęście, można też spotkać duże żółwie.

Plaże na Krecie

Po intensywnym zwiedzaniu zabytków i atrakcji przyrodniczych Krety warto skupić się na relaksie. Wyspa ma do zaoferowania wiele w tej dziedzinie. Przede wszystkim liczne i bardzo różnorodne plaże rozsiane na całym wybrzeżu. Często plaże te leżą w sąsiedztwie innych atrakcji turystycznych. Można więc połączyć przyjemne z pożytecznym albo po prostu podzielić się na zwolenników kąpieli morskich i słonecznych oraz miłośników aktywnego zwiedzania.

Kreta słynie z dużej liczby niezapomnianych miejsc do plażowania – poniżej przedstawiam Ci najpiękniejsze i najsłynniejsze z nich. Lista jest oczywiście niepełna, na wyspie znajduje się o wiele więcej nieodkrytych jeszcze przez turystów perełek.

Laguna Balos

Laguna Balos jest jedną z najbardziej znanych plaż na całej wyspie. Mimo że jest najczęściej fotografowana, a jej zdjęcia są niezwykle popularne w internecie, przez dużą część czasu nie mam na niej tłumów. Paradoks? Niezupełnie.

Balos położona jest na najdalszym, północno-zachodnim cyplu Krety. Prawie na samym jego końcu pomiędzy dwoma mniejszymi półwyspami znajduje się piaszczysta laguna z piaskiem w różowym kolorze i przepięknym, błękitnym morzem. Ze względu na ukształtowanie terenu z kąpieli mogą tu korzystać nawet dzieci – na dużym obszarze woda jest płytka i ciepła.

Kreta - Laguna Balos - foto Roman Schmitz
Laguna Balos – cudowne miejsce na Krecie – foto Roman Schmitz

Problemem jest jednak dojazd. Do plaży nie prowadzi żadna asfaltowa droga, a jedynie zwykła szutrowa, miejscami bardzo kamienista. Żeby nią przejechać, musisz dysponować samochodem o wysokim zawieszeniu. Trasa wymaga też sporych umiejętności – miejscami jest urwista.

Na Balos pływają też statki z pobliskiego miasteczka Kissamos. Można tam wykupić kilkugodzinny rejs, którego jedną z części jest pobyt na plaży. Taki sposób spędzenia czasu pozwoli na pełen relaks i obejrzenie niezapomnianych widoków okolicy od strony morza. Jako ciekawostkę warto dodać, że topografia Laguny Balos zmienia się co roku. Zimowe sztormy nie oszczędzają tego obszaru i w zależności od ich natężenia w każdym sezonie plaża ma inny kształt.

Gramvousa

Naprzeciw Laguny Balos położona jest niewielka wysepka Gramvousa. W jej południowej części znajduje się piaszczysta, przepiękna plaża, z której widok rozpościera się na całą lagunę i otaczające ją szczyty górskie. Od plaży Balos dzieli je tylko około 2,5 kilometra. Nic więc dziwnego, że piasek ma podobny, zaskakująco różowy kolor.

Kreta - Gramvousa - foto Dimitry B
Gramvousa – miejsce, które zasłynęło jako wyspa piratów – foto Dimitry B

Z oczywistych względów na Gramvousę można dostać się jedynie statkiem. Przy planowaniu wycieczki warto pamiętać, że w sezonie letnim na plaży mogą pojawić się dziesiątki turystów dowożonych kolejnymi łodziami. Osoby szukające ciszy i spokoju powinny rozważyć wycieczkę w to miejsce na przykład wczesną wiosną.

Elafonissi

Na przeciwnym, południowo-zachodnim brzegu Krety położona jest niewielka wysepka Elafonissi. Między nimi znajduje się płytka laguna z krystalicznie czystą wodą. Tu znajduje się kolejna piękna plaża pełna drobnego piasku. Biały piasek poprzecinany jest pasami potłuczonych, różowych muszelek, które wraz z różnobarwną wodą morską tworzą niesamowitą kompozycję barw.

Elafonissi jest bardzo dobrze skomunikowana z pozostałymi częściami Krety. Drogi prowadzące w to miejsce są solidne, a niedaleko plaży znajdują się liczne parkingi. Łatwość dojazdu i popularność wśród turystów powodują niestety, że jest to jedna z najbardziej zatłoczonych plaż. W sezonie letnim codziennie odwiedzają ją tysiące turystów.

Kreta - Elafonissi - foto Ben Michel
Elafonissi – bajeczna plaża na Krecie – foto Ben Michel

Dobrym pomysłem na spędzenie czasu w Elafonissi jest wynajęcie kajaka i opłynięcie laguny i płytkich wód w pobliżu. Podczas rejsu zobaczysz bajeczne widoki. Należy przy tym pamiętać, żeby nie zapędzać się dalej. Tutejsze wody bywają zdradliwe, o czym przekonała się załoga i pasażerowie statku Austrian Lloyd, który zatonął w pobliżu w 1907 roku.

Vai | Wai | Finikodasos

Wśród różnorodnych plaż Krety z pewnością wyróżnia się położona na wschodnim wybrzeżu Vai, zwana również Finikodasos. Miejsce to słynie przede wszystkim z ogromnego gaju palmowego znajdującego się przy samym morzu. Palm lokalnej odmiany daktylowca jest ponad 5000 tysięcy i wraz z błękitnym morzem i białym piaskiem tworzą one scenografię przypominającą wyspy Pacyfiku.

Do Wai najłatwiej dostać się samochodem – rejon jest zaopatrzony w dobre drogi, natomiast leży dość daleko od najbliższych miast. Innym rozwiązaniem jest autobus, ale ze względu na niewielką liczbę dziennych kursów trudniej będzie zaplanować całodniowy pobyt na plaży.

Wai | Vai | Finikodasos - foto Allincrete.com
Wai | Vai | Finikodasos – jedna z najbardziej znanych plaż na Krecie – foto Allincrete.com

W latach siedemdziesiątych Vai zostało “odkryte” przez zachodnich turystów, a potem stało się europejską mekką hipisów, którzy założyli w pobliżu liczne komuny. Obecnie nie ma już po nich śladu, natomiast sama plaża nadal jest popularna. W okolicy znajdują się restauracje i kawiarnie, łatwo można wypożyczyć leżaki i sprzęt wodny. Pamiętać trzeba o odpowiednim obuwiu – piaszczysto-żwirowe podłoże w południe rozgrzewa się do temperatur uniemożliwiających chodzenie boso.

Falasarna

Falasarna przypomina, przynajmniej pod względem budowy i koloru piasku, nasze plaże nad Bałtykiem. Ma jednak nad nimi ogromną przewagę – kolor i temperaturę morza. Plaża, a właściwie zespół plaż, ciągnie się na długości ponad dwóch kilometrów na zachodnim wybrzeżu Krety. Piasku jest pod dostatkiem, w niektórych miejscach plaża ma prawie 200 metrów szerokości. Dzięki tym zaletom Falasarnie udało się nawet zdobyć tytuł najlepszej plaży w całej Grecji.

Kreta - Falasarna - foto Krzysztof Kowalik
Słynna plaża Falasarna – foto Krzysztof Kowalik

Dość łatwo tu dojechać – rejon jest dobrze skomunikowany i wyposażony w porządne drogi. Niedaleko od morza znajdują się parkingi. Duża liczba turystów spowodowała dynamiczny rozwój usług – w okolicy znajduje się wiele hoteli, restauracji czy wypożyczalni sprzętu do pływania i nurkowania. Dodatkową zaletą jest położenie po zachodniej stronie wyspy – dzięki temu można cieszyć się malowniczymi zachodami słońca nad morzem.

Preveli

Nieco innych doznań dostarcza kameralna plaża Preveli. Leży ona na południowym wybrzeżu Krety, blisko jej środkowej części. Nie jest może tak piękna, jak jej opisywane poprzedniczki, ale na pewno warto ją odwiedzić. Tym, co wyróżnia ją spośród innych, jest ujście rzeki Megapotamos wpadającej tu do Morza Libijskiego.

Rzeka płynie kanionem o stromych ścianach, a jej brzegi porośnięte są przez gaj palmowy. W 2010 roku miejsce to strawił pożar, ale na szczęście przyroda zdołała się szybko odrodzić. Roślinność sięga do samej plaży, dzięki czemu można tu znaleźć sporo cienia.

Preveli - foto Prometheus Design
Palmowa plaża w Preveli – foto Prometheus Design

Nie jest to miejsce dla turystów szukających bogatej oferty kulinarno-rozrywkowej. Plaża położona jest na uboczu, około 200 metrów od parkingu. W pobliżu jest tylko jedna tawerna i nie ma co liczyć na dodatkowe rozrywki. Te niedogodności rekompensuje kolor morza i bujnej roślinności, a także dużo mniejsza liczba plażowiczów.

Matala

Plaża Matala położona jest na południowym wybrzeżu Krety, w miejscowości o tej samej nazwie. Trzystumetrowa piaszczysta łacha znajduje się w głębokiej zatoce ograniczonej z dwóch stron wapiennymi skałami, w których znajdują się liczne jaskinie.

Matala była niegdyś spokojną wioską rybacką, aż do momentu, kiedy została “odkryta” przez hipisów. Najazd bardzo swobodnie zachowujących się młodych ludzi z całej Europy spowodował liczne tarcia z miejscowymi, konserwatywnymi mieszkańcami. Ruch hipisowski dawno odszedł w zapomnienie, ale pamięć o nim starają się wykorzystać obecni mieszkańcy Matali, organizując coroczny Matala Beach Festival. Jeżeli szukacie więc roztańczonego tłumu i głośnej muzyki, ta plaża będzie doskonałym wyborem.

Matala - foto Tobias Reich
Hippisowska wioska na Malcie – foto Tobias Reich

Piasek na Matali ma szarawy odcień i jest przemieszany z tłuczonymi muszlami. Daleko mu do białych czy różowych plaż w innych częściach Krety. Największym atutem są za to wspaniałe widoki wapiennych skał otaczających zatokę i oczywiście samego morza. Do Matali można łatwo się dostać. Sieć dróg jest tu gęsta i utrzymana na wysokim poziomie. Nie brakuje też infrastruktury turystycznej – hoteli, restauracji, wypożyczalni leżaków i sprzętu do sportów wodnych.

Inne atrakcje na Krecie

Z wizytą w CRETAquarium

Niedaleko miejscowości Gournes położonej na północnym wybrzeżu Krety mieści się bardzo ciekawe akwarium morskie – CRETAquarium. Jest ono częścią większej placówki badawczej Greckiego Centrum Badań Morskich (Hellenic Centre for Marine Research – HCMR). Akwarium jest największym i najnowocześniejszym obiektem tego typu na terenie Grecji.

Zwiedzający mogą w nim obejrzeć ponad 200 różnych gatunków zwierząt występujących w Morzu Śródziemnym. W sumie jest tam ponad 2000 zwierząt, począwszy od najmniejszych ryb, po całkiem pokaźne rekiny. W obiekcie znajduje się 61 zbiorników wodnych o różnej pojemności – od 125 do 900 tysięcy litrów morskiej wody. Zwierzęta w największym akwarium można podziwiać przez okno z grubego szkła o wymiarach 9 na 2 metry. 1600 metrów kwadratowych CRETAquarium to nie tylko akwaria. Można tu znaleźć wiele paneli informacyjnych, sterowanych kamer i mikroskopów, przez które można podziwiać morskie życie. Celem obiektu jest nie tylko rozrywka, ale też szeroko pojęta edukacja i działalność naukowa.

CRETAquarium - foto Ashleigh Robertson
CRETAquarium – atrakcja turystyczna na Krecie – foto Ashleigh Robertson

Największą atrakcją CRETAquarium są niewątpliwie rekiny z gatunku tawrosz piaskowy, mogące osiągnąć nawet 3,5 metra długości. Równie popularne i lubiane są żółwie Karetta, które w naturze można spotkać w niektórych miejscach Krety. Oprócz nich w akwariach pływają mniejsze zwierzeta – płaszczki, graniki, skorpeny, a także wiele ciekawych gatunków bezkręgowców – meduzy, kraby, homary…

Dojazd do CRETAquarium jest bardzo wygodny. Można się do niego łatwo dostać samochodem albo komunikacją autobusową. Obiekt otwarty jest codziennie od 9:30 do 19:00 latem i 16:00 zimą. Za wstęp dorośli zapłacą 10 euro, dzieci w wieku 5-17 lat 6 euro. Dzieci do lat 5 wejdą bezpłatnie. Warto poświęcić kilka godzin na bliższe zapoznanie się z florą i fauną Morza Śródziemnego, a przy okazji miło spędzić czas.

Parki wodne Krety

Plaże, niebieskie niebo, słońce… A kiedy znudzi nam się słona, morska woda i zapragniemy poczuć trochę adrenaliny, warto odwiedzić jeden ze znajdujących się na Krecie parków wodnych. Z całą pewnością będzie to świetny sposób na spędzenie dnia i dla dorosłych, i dla dzieci.

Jednym z największych jest Acqua Plus Water Park położony w odległości niecałych 30 km od Heraklionu. Na terenie kompleksu rekreacyjnego znajduje się kilka różnej wielkości basenów i 38 różnego rodzaju zjeżdżalni, tras pontonowych i innych atrakcji. Ciekawym pomysłem jest system płatniczy. Goście dostają przy wejściu opaskę z czipem, którym płacą za usługi na terenie parku. Przy wyjściu wydatki są sumowane i opłacane kartą.

Acqua Plus Water Park - foto westaycrete
Acqua Plus Water Park – foto westaycrete.com

W pobliżu Chani znajduje się park Limnoupolis. Położony w głębi wyspy teren podzielony jest na kilka różnej wielkości basenów, do których prowadzą zjeżdżalnie. Najdłuższa z nich ma 100 metrów długości. W parku zbudowano też długą na 130 metrów rzekę i kilka mniejszych atrakcji. Do obiektu można łatwo dojechać z miasta, a wizytę uprzyjemnią liczne obiekty gastronomiczne.

Kolejnym parkiem wodnym niedaleko Heraklionu jest Watercity. W tym wielkim kompleksie każdy znajdzie coś dla siebie. Kilka basenów różnej wielkości połączonych jest sztucznymi rzekami i trasami dla pontonów. Strefa z jacuzzi, karuzele wodne oraz zjeżdżalnie o różnym stopniu trudności pozwolą spędzić pełen wrażeń i zabaw dzień.

Nurkowanie – cuda podwodnych krain

Wody wokół Krety są krystalicznie czyste, ciepłe i bardzo przejrzyste. Temperatura morza latem wynosi średnio 26 stopni, a widoczność sięga 30 metrów. Jednocześnie ukształtowanie terenu sprawia, że na wyspie jest wiele spokojnych zatoczek z plażami, z których łatwo można nurkować.

Podwodne życie południowej części Morza Śródziemnego jest bardzo bogate i zróżnicowane. Dno zamieszkuje wiele kolorowych gatunków bezkręgowców – ukwiałów czy jeżowców, a w toni wodnej pływają meduzy, ryby, a wśród nich nawet rekiny. Warto wybrać się na podwodną wyprawę i na własne oczy zobaczyć cuda podmorskiego świata.

Nurkowanie na Krecie - foto Evangelos Mpikakis
Nurkowanie na Krecie – foto Evangelos Mpikakis

Na większych plażach bez problemu znajdziemy wypożyczalnie sprzętu pływającego i akcesoriów do snorkelingu. Wystarczy maska, rurka i płetwy – wypożyczone lub własne – i już możemy podziwiać podmorskie pejzaże. Bardziej zaawansowani mogą wynająć instruktora i spróbować prawdziwego nurkowania z butlą, a nawet zrobić kurs PADI. Pamiętać jednak należy, że będzie to już dużo droższa i bardziej czasochłonna opcja. Jedno nurkowanie z łodzi z wypożyczonym sprzętem kosztuje od 60 euro, natomiast podstawowe kursy PADI to już koszt rzędu kilkuset euro.

Do zobaczenia na Krecie!

Pora pożegnać już Kretę i jej niezapomniane atrakcje. Powyższy opis to oczywiście tylko krótka i subiektywna lista miejsc wartych zobaczenia. Wyspa ma ich o wiele więcej. Najlepiej przekonasz się o tym samemu, wybierając się tam na wakacje. Niezależnie od tego, czy wybierzesz lenistwo na plażach, aktywną wspinaczkę w górskich wąwozach, zwiedzanie zabytków czy relaks w miejskich kawiarniach, największa grecka wyspa nie zawiedzie naszych oczekiwań! Życzę Ci udanego wypoczynku!


Zobacz również: Dubrownik – co warto zobaczyć – atrakcje i ciekawostki | „Okno na Tatry” – chata z widokiem na relaks i pracę

Udostępnij ten artykuł
Napisane przez

Redaktor w PLN Design

Subscribe
Powiadom o
guest
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments
Zapisz się do newslettera
Wpisz szukane słowo i kliknij enter