Pochodzące z Ameryki Południowej pnącze syngonium jest rośliną bardzo łatwą w uprawie, która zdobywa coraz więcej zwolenników. Niewielkie wymagania i dostępność wielu zróżnicowanych odmian kolorystycznych sprawiają, że można ją uprawiać zarówno jako roślinę pnącą czy zwieszającą się, jak i przeznaczoną do wertykalnych ogrodów.
Przybysz z tropikalnej Ameryki
Zroślicha (Syngonium Schott) jest rośliną wiecznie zieloną, pnączem z rodziny obrazkowych. Syngonium pochodzi z Ameryki Środkowej i Południowej, w której lasach deszczowych występują 34 gatunki. Wraz z rozwojem transportu zroślicha została introdukowana w różnych częściach świata, w których bardzo szybko zaczęła wypierać gatunki lokalne. W Europie natomiast stało się popularną rośliną ozdobną, hodowaną głównie ze względu na atrakcyjny i zróżnicowany pokrój liści.
W warunkach naturalnych zroślicha może osiągnąć nawet dwadzieścia metrów długości i wytworzyć łodygę o średnicy sześciu centymetrów. Łodyga może płożyć się po ziemi lub też piąć po większych roślinach. Na jej szczycie wyrasta kwiatostan, a po przekwitnięciu, poniżej tworzy się kolejny pęd główny. Z łodygi wyrastają również dwa rodzaje korzeni przybyszowych – czepne oraz odżywiające roślinę. Bardzo ciekawe są liście zroślich. Na różnych etapach jej życia mają one różną formę i ubarwienie. Mogą być jajowate, eliptyczne, podłużne i sercowate.
W gatunkach hodowlanych różnią się one znacznie pokrojem i ubarwieniem – w handlu występuje wiele ich odmian barwnych. Na końcu pędów wyrastają charakterystyczne dla obrazkowatych kwiatostany w postaci kolby otoczonej pochwą. Pochwa może mieć kolory od biało-kremowego, po czerwonawy, natomiast kwiaty w kolbie najczęściej są zielonkawe lub jasnopomarańczowe. Po przekwitnięciu roślina wytwarza owoce w postaci złożonej jagody. Jest ona duża i atrakcyjna dla kręgowców, które rozsiewają nasiona zroślichy.
Popularne odmiany zroślichy
W handlu dostępnych jest bardzo wiele kultywarów o różnym wyglądzie, a także cenie. Ceny syngonium nie są wygórowane – popularne odmiany można kupić już za kilkanaście złotych. Chyba najbardziej znana jest odmiana syngonium „White Butterfly” o dużych, przypominających skrzydła motyla liściach przebarwionych na biało. Z kolei „Maria” i „Orm Nak” mają strzałkowate liście w kolorze intensywnie czerwonym. Syngonium „Arrow” kształtem liści przypomina grot strzały w ciemnozielonym odcieniu, a „Sunshine Speckle” charakteryzuje się dobrze widocznymi, czerwonymi żyłkami.
Bardzo ciekawy, lancetowaty kształt blaszki liściowej w kolorze intensywnej zieleni z białym przebarwieniem w centrum ma syngonium wendlandii. Chyba jeszcze ładniejsza jest odmiana „Batik”, z białymi żyłkami, tworzącymi na powierzchni liścia prawdziwy labirynt. To oczywiście tylko niektóre z wielu odmian dostępnych w sklepach ogrodniczych. W zależności od potrzeb każdy z pewnością znajdzie zroślichę odpowiadającą jego potrzebą estetycznym.
Pielęgnacja syngonium
Chociaż zroślicha pochodzi z tropikalnych regionów świata, jest rośliną dość odporną na warunki zewnętrzne i łatwą w hodowli. Jeżeli spełnimy kilka wymienionych poniżej wymagań, będzie się szybko i bujnie rozrastać.
Właściwe podłoże i stanowisko
Pochodzące z tropikalnego lasu deszczowego syngonium potrzebuje środowiska ciepłego, wilgotnego i dobrze oświetlonego. Roślina nie może być jednak wystawiona na bezpośrednie działanie promieni słonecznych, które mogą poparzyć jej liście. W warunkach naturalnych żyje ona w środkowym piętrze lasu wypełnionym dużą ilością światła rozproszonego i takie powinniśmy zapewnić jej w mieszkaniu. Najlepszym miejscem będzie stanowisko niedaleko okna przesłoniętego żaluzjami lub półprzepuszczalną roletą. Z drugiej strony zbyt mała ilość światła spowoduje, że liście stracą intensywny kolor, a łodygi nieładnie się wydłużą.
Bardzo ważne jest zapewnienie syngonium właściwej wilgotności powietrza. Nie może być ono zbyt suche, dlatego wymagane jest częste zraszanie liści rośliny. Dobrym rozwiązaniem jest też ustawienie w pobliżu pojemników z parującą wodą. Zroślicha może z powodzeniem rosnąć w nowoczesnej łazience, oczywiście pod warunkiem, że będzie się w niej znajdowało okno. Kolejnym ważnym czynnikiem jest temperatura – roślina jest zdecydowanie ciepłolubna, najlepiej czuje się w miejscu o temperaturze przekraczającej 24 stopnie Celsjusza.
Nie toleruje jej nagłych spadków, a poniżej 15 stopni Celsjusza może przestać rosnąć i zacząć obumierać. Teoretycznie w czasie ciepłego lata można wystawić ją na balkon w połowie zalany cieniem, w praktyce jednak ciężko będzie utrzymać na nim odpowiednią wilgotność. Zroślicha lubi przewiewne i przepuszczalne podłoże, które powinno być jednak żyzne. Najlepszą mieszanką będzie ziemia ogrodowa, zmieszana z dużą ilością piasku lub perlitu i domieszką torfu. Odczyn podłoża powinien być lekko kwaśny, a na dole pojemnika stosujemy grubą warstwę drenażową ze żwiru czy keramzytu. Substrat powinien być na tyle luźny, żeby nie gromadziła się w nim woda.
Podlewanie i nawożenie zroślichy
Syngonium jest rośliną dość odporną na czasowe zmiany wilgotności. Jeżeli powietrze nie jest zbyt suche, zroślichę podlewamy wtedy, kiedy ziemia w pojemniku zaczyna wysychać. Substrat powinien być przez cały czas lekko wilgotny, bez gromadzącej się wody. Po zbyt obfitym podlaniu usuwamy nadmiar wody z podstawki, w przeciwnym razie będzie to przyczyną szybkiego gnicia korzeni.
Woda do podlewania powinna być miękka, odstana przez co najmniej dobę i o temperaturze pokojowej. Roślina nie jest wymagająca, jeżeli chodzi o nawożenie. Zasilamy ją w sezonie wiosenno-letnim nawozami dla roślin tropikalnych ze zmniejszoną ilością azotu. Nadmiar tego pierwiastka powoduje zanik kolorystyki liści. Nawożenie powtarzamy średnio raz na miesiąc.
Sposób na rozmnażanie syngonium
Z rozmnażaniem zroślichy poradzą sobie nawet początkujący ogrodnicy, ponieważ jest to proces bardzo prosty. Tropikalne pnącze najłatwiej rozmnożyć przez obcięcie pędu pod oczkiem, na około 10-15 cm od wierzchołka. Tak uzyskaną sadzonkę umieszczamy w luźnym, wilgotnym podłożu lub samej wodzie z dodatkiem węgla aktywnego. Dla ochrony możemy domieszać do niej nieco węgla aktywnego. Po kilku tygodniach powinny pojawić się pierwsze korzenie, a nowa roślina będzie gotowa to posadzenia w docelowym pojemniku.
Innym sposobem jest podział kępy rośliny macierzystej na mniejsze, które sadzimy bezpośrednio do ziemi w nowych pojemnikach. Dobrze rosnąca zroślicha nie wymaga częstego przesadzania. Robimy to dopiero wtedy, kiedy w doniczce nie mieszczą się jej korzenie. Najlepszym momentem na podział rośliny i jej przesadzanie jest wiosna.
Problemy w hodowli, choroby i szkodniki
Syngonium to roślina doniczkowa o sporej odporności i dobrze prowadzone powinno szybko się rozrastać. Należy jednak pamiętać o stałej kontroli warunków otoczenie, szczególnie ważna jest wilgotność powietrza. Zbyt suche powietrze i długotrwałe przesuszenie podłoża spowoduje schnięcie liści i pędów. Z kolei długo utrzymująca się w doniczce woda wywoła gnicie korzeni i będzie zaproszeniem dla chorób pochodzenia bakteryjnego i odgrzybowego.
Najczęściej występującą chorobą zroślichy jest bakteryjna i grzybiczna plamistość liści, której sprzyja zbyt wysoka temperatura, zbyt wilgotne podłoże oraz gromadzenie się wody na liściach po spryskiwaniu. W efekcie na blaszkach liściowych zaczynają pojawiać się plamy, które szybko się powiększają. Mają one charakterystyczny wygląd – są brązowe z jasną obwódką. Zarażone liście po pewnym czasie schną i opadają. Zbyt obfite podlewanie może stać się przyczyną bakteryjnej zgnilizny liści, pędów i korzeni (bakterie Pectobacterium carotovorum) oraz grzybiczej zgnilizny łodyg (grzyby z rodzaju Ceratocystis).
W obu tych przypadkach tkanka rośliny czernieje, staje się galaretowata i wydziela nieprzyjemny zapach. Doraźnym środkiem leczniczym jest trzyminutowa kwarantanna rośliny w wodzie o temperaturze 50°C, usunięcie martwych części i przesadzenie zdrowej do nowego pojemnika. Nie gwarantuje to jednak sukcesu, a często lepszym rozwiązaniem jest po prostu odcięcie nowych sadzonek pędowych ze zdrowych wierzchołków.
Owady atakują zroślichę raczej rzadko i są egzotyczne. Wśród nich zdarzają się wciornastki amerykańskie, pojawiające się na liściach przy zbyt niskiej wilgotności powietrza. Kolejnymi gatunkami sprowadzanymi wraz z roślinami są wełnowce cytrusowce i mszyce plamiste. Walka z nimi jest trudna ze względu na przeważnie spore rozmiary rośliny. Najskuteczniejszą metodą jest wykonanie oprysków dedykowanym środkiem owadobójczym.
Zobacz również:
- Petunia: uprawa, pielęgnacja, nawożenie – porady
- Rośliny trujące dla kota? Poznaj rośliny szkodliwe dla kotów
