Historia włoskiej marki Flos produkującej oświetlenie to doskonały przykład tego, jak wytężona praca i marzenia małej grupki osób zmieniają się w firmę o ogólnoświatowym zasięgu przynoszącą miliony dolarów zyski. Poznaj jej historię!
Flos i skromne początki
Marka Flos powstała w 1962 roku we włoskiej miejscowości Merano. Jej założycielami byli Dino Gavina i Cesare Cassina. Wizja założycieli była prosta – tworzenie nowoczesnych lamp, w których sztuka projektowania łączyłaby się z niezawodnością i nowymi materiałami. Cel nie mógłby być osiągnięty bez współpracy z doskonałymi designerami. Wśród nich początkowo znaleźli się bracia Achille i Pier Giacomo Castiglioni oraz Tobia Scarpa.
Dwa lata później siedzibę rozwijającej się firmy przeniesiono do Bovezzo, a jej szeregi zasilił Sergio Gandini. Został on najpierw dyrektorem, a potem prezesem piastującym stanowisko aż do roku 1999. Oferta Flos spodobała się wymagającym klientom. W kolejnych latach przedsiębiorstwo rozwijało swoją produkcję i sieć dystrybucji. Na początku lat siedemdziesiątych powstał w Niemczech jej pierwszy zagraniczny oddział.
Pierwsze przejęcia i nagrody
Bardzo ważną datą w historii był rok 1974. Wtedy to Flos przejął firmę Arteluce założoną przez słynnego projektanta Gino Sarfattiego jeszcze w 1936 roku. Dzięki temu posunięciu jego wcześniejsze projekty opraw oświetleniowych weszły do oferty Flosa, stając się jej flagowymi modelami. W roku 1979 firma zdobyła swoją pierwszą znaczącą nagrodę – Compasso d’Oro za projekt lampy wiszącej Parentesi stworzony przez Achille Castiglioniego i Pio Manzù.
Kolejna dekada minęła pod znakiem rozwoju, nowych rynków, nagród, a przede wszystkim nawiązaniu współpracy z wielkimi projektantami. Najbardziej znanym z nich był Francuz Philippe Starck, który zaprojektował zdobywające międzynarodowe wyróżnienia modele Ara czy Miss Sissi. Wśród innych designerów współpracujących w tym czasie z Flos warto wymienić Antonio Citterio, Jaspera Morrisona, Marca Newsona oraz Konstantina Grcica. Projekty tego ostatniego przyniosły w latach dziewięćdziesiątych następne nagrody Compasso d’Oro.
Dynamiczny rozwój
Od lat dziewięćdziesiątych zaczęła się również dynamiczna ekspansja firmy Flos na nowych rynkach. Wtedy to powstała spółka-córka Light Contract specjalizująca się w systemach oświetlenia dla dużych obiektów handlowych i usługowych. W 2005 w skład koncernu wchodzi przejęta hiszpańska firma Antares, a oferta powiększa się o specjalistyczne modele oświetlenia przeznaczone dla budynków. Dwa lata później otwarty zostaje w Mediolanie showroom „Professional Space”, w którym architekci mogą wybrać oświetlenie dostosowane do swoich projektów.
W 2014 roku 80% akcji Flos trafiło w ręce funduszu inwestycyjnego Investindustrial. Rok później do spółki włączono zakupione przedsiębiorstwo Lukas Lightning z Nowego Jorku oraz włoskie Ares. Po tych transakcjach firma mogła poszerzyć swoją ofertę o oprawy oświetlenia zewnętrznego, dotychczas nieobecne w portfolio. W 2017 nastąpiło kolejne wzbogacenie wachlarza produktów. Tym razem były to nowoczesne listwy LED pochodzące z koreańskiego koncernu KKDC, którego francuski dystrybutor został wykupiony przez Flos.
Od 2018 roku firma Flos wchodzi w skład większego koncernu o nazwie Design Holding. Oprócz niej znalazły się w nim B&B Italia oraz duński Louis Poulsen. Obecnie Flos zatrudnia ponad 650 pracowników, swoje wyroby eksportuje do 70 krajów, a obroty przekraczają 1,2 miliarda euro. W ciągu ponad 60 lat istnienia firma przebyła daleką drogę od niewielkiej manufaktury do części ogromnego przedsiębiorstwa rozpoznawalnego na całym świecie.
Ikony firmy Flos
Przez dziesięciolecia z Flos współpracowali najlepsi światowi designerzy. Owocem tej współpracy było wiele przedmiotów, które śmiało można określić kamieniami milowymi sztuki projektowej. Poniżej przedstawiamy te najbardziej znane z nich.
Taccia
Stołowa lampa Taccia to jeden z pierwszych modeli stworzonych przez firmę Flos. Zaprojektowali go na początku lat sześćdziesiątych Achille i Pier Giacomo Castiglioni. Ideą było stworzenie lampy mobilnej, mogącej stać zarówno na stole, jak i na podłodze, dającej rozproszone światło. Po dwóch latach badań, w czasie których zrezygnowano między innymi z plastikowego klosza, powstało finałowe dzieło.
Konstrukcja lampy to niezwykły miks historii z nowoczesnością. Głównym elementem konstrukcyjnym jest aluminiowa kolumna do złudzenia przypominająca klasyczną, grecką kolumnę w porządku doryckim. Osadzono ją w metalowym cokole, z kolei na górze umieszczony jest klosz nawiązujący kształtem do anteny satelitarnej. Jego bazę stanowi ręcznie dmuchane szkło Murano.
Elegancki, geometryczny kształt przedmiotu – połączenie elipsy i walca, drogie materiały i staranne wykończenie sprawiły, że ten model cieszy się do dzisiaj powodzeniem wśród nabywców towarów luksusowych. Jak mówił sam Castiglioni – „Jest to Mercedes wśród lamp, symbol sukcesu”.
Biagio
Jedną z najbardziej niezwykłych lamp w kolekcji Flos jest model Biagio, który zaprojektował w 1968 roku włoski designer Tobia Scarpa. Jego fascynacja kamieniem przerodziła się w koncepcję biurkowej lampy, która powstaje w całości z jednego bloku materiału. Jest nim ręcznie obrabiany biały marmur pochodzący z Carrary.
Biagio to hołd złożony czystej, geometrycznej formie, a jednocześnie ukłon w stronę futuryzmu tak popularnego pod koniec lat sześćdziesiątych. Niezwykły kształt przedmiotu podkreślony jest jeszcze naturalną fakturą marmurowych żyłek. Lampę charakteryzują jeszcze dwie unikalne cechy. Jej waga – ponad 7 kilogramów – i cena przekraczająca sześć tysięcy euro.
Parentesi
Trzy lata później powstała lampa, która przyniosła firmie znaczący sukces i pierwszą nagrodę Compasso d’Oro przyznawaną przez włoskie Stowarzyszenie Projektantów. Zaprojektowali ją włoscy designerzy Achille Castiglioni i Pio Manzù (ten ostatni niestety nie doczekał premiery).
Styl Parentesi to całkowity minimalizm. Na zwisającej z sufitu stalowej linie zawieszona jest wygięta rurka z elastomeru. Na dole znajduje się obciążnik stabilizujący konstrukcję. Rurkę z umieszczonym na niej kloszem można swobodnie przesuwać i obracać. Nie jest wymagany żaden element dodatkowy – pozycja lampy stablizowana jest dzięki sile tarcia.
Lampa Parentesi szybko stała się jednym z najważniejszych projektów firmy, zyskując uznanie nie tylko wśród kupujących. Wkrótce po premierze stała się dziełem sztuki projektowej wystawianym w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Nowym Jorku, mediolańskim Muzeum Designu i Galerii Sztuki Współczesnej w Bergamo.
Arà
Arà to artystyczne dzieło znanego francuskiego projektanta Philippe’a Starcka powstałe w 1988 roku. Nazwa konstrukcji pochodzi od imienia córki designera, która urodziła się w czasie jej tworzenia. Styl przedmiotu nawiązuje do postmodernizmu, ale jest równocześnie bardzo wyszukany i rzeźbiarski.
Lampa zbudowana jest głównie z metalu – stali oraz stopów cynku z aluminium. Niewielka podstawa obciążona jest dla zachowania równowagi ołowiem. Z niej wyrasta prosty, stalowy pręt. Jego zwieńczeniem jest najbardziej charakterystyczny element konstrukcji – klosz stylizowany na zwierzęcy róg. Całość wykończona jest błyszczącym, srebrnym kolorem.
Arà odniosła spory sukces rynkowy. Ciekawy kształ, znany projektant i w miarę przystępna cena sprawiły, że cieszyła się powodzeniem wśród nabywców. Z kolei jej nietypowa, artystyczna konstrukcja sprawiła, że znalazła się wśród eksponatów Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Nowym Jorku wśród najlepszych przykładów wzornictwa przemysłowego.
Arco
Zaprojektowana w 1962 roku lampa Arco to pierwsza z wielu konstrukcji, które powstały na deskach kreślarskich braci Castiglioni i jeden z pierwszych modeli sprzedawanych przez Flos. Lampa w ciągu dziesięcioleci zyskała status ikony designu wystawianej w muzeach w Nowym Jorku i Mediolanie, a jednocześnie stała się produktem, który odniósło ogromny sukces komercyjny.
Powstanie Arco wiązało się z potrzebą zawieszenia punktu świetlnego nad miejscem pracy, tak aby nie przeszkadzał on użytkownikom. Stąd bardzo prosta koncepcja szerokiego łuku (stąd nazwa przedmiotu) zakończonego kierunkowym źródłem światła oraz solidnej podstawy. Rolę tej ostatniej spełniał pierwotnie blok marmuru o wadze 65 kilogramów. W najnowszej wersji został on zastąpiony prostopadłościanem wykonanym ze szkła bezołowiowego.
Mayday
Projekty Konstanitina Grcicia dwukrotnie zdobywały dla firmy Flos nagrodę Compassi d’Oro. Pierwszym z nich była lampa Mayday stworzona w 2000 roku. To już konstrukcja w zupełnie innym stylu i z innych czasów, uniwersalna i ekologiczna.
Zbudowana jest z klosza w kształcie stożka połączonego z uchwytem, który jednocześnie jest wieszakiem i stelażem do zwijania przewodu zasilającego. Polipropylen, z którego jest wytwarzana, pochodzi z odpadów przemysłowych i może być ponownie poddany recyclingowi. Kształ przedmiotu sprawia natomiast, że można postawić go na biurku, podłodze salonu albo powiesić na belce w garażu.
To oczywiście tylko niektóre z licznych, bardzo udanych konstrukcji w asortymencie Flos. Korzystając z usług kolejnych pokoleń najlepszych designerów, firma wciąż tworzy nowe produkty, stanowiące połączenie najlepszych elementów ze świata sztuki, użyteczności i nowoczesności, które doceniane są na całym świecie.
Marka: Flos | flos.com
Zobacz również:
- Kartell i design 100% “Made in Italy” – historia marki
- Gubi – luksus i ponadczasowy design – historia marki
